[zaloguj się]
[pdf]

PIELGRZYMUJĄCY (15) part praes act

e jasne.

Fleksja
sg
mNpielgrzymujący
Dpielgrzymując(e)mu
Apielgrzymując(e)go
pl
N m pers pielgrzymujący
G pielgrzymujących
inne formy
pl A - pielgrzymując(e); pl I - pielgrzymując(e)mi

sg m N pielgrzymujący (5). ◊ D pielgrzymując(e)mu (1). ◊ A pielgrzymując(e)go (2). ◊ pl N m pers pielgrzymujący (2). ◊ G pielgrzymujących (3). ◊ A pielgrzymując(e) (1). ◊ I pielgrzymując(e)mi (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Odbywający podróż, wędrujący; peregrinans HistAl, peregrinabundus Mącz (14): A tenżeć też to pan opieka ſie wſſemi niebeſpiecznie pielgrzymuiącemi wdowę y ſierotkę [...] przymuie w obronę RejPs 215v; Mącz 291a.
Przen: Żyjący; nawiązanie do metafory życia doczesnego człowieka jako wędrówki do celu, którym jest królestwo niebieskie (7): Nie mieſzkamy ná tym ſwiećie [...] ábyſmy wiecżnie ná nim mieſzkáli/ ále pielgrzymuiący/ iż gdy ſmierć przyydzie/ idziemy do inſzych kráin álbo mieſzkánia HistAl K4.
Wyrażenie: »(tu) na ziemi, tu, na tym świecie, tu na wygnaniu pielgrzymujący« [szyk zmienny] (3:1:1:1): Tu rozumiey iż ieden Koſcioł iuż ieſt triumphuiący w rádoſciach ſwoich/ á drugi ieſzcże ieſt tu pielgrzymuiący ná ziemi. RejAp 50v, 117v, 118, 156v; Rácż też w oſtátecżną godźinę śmierći moiey przyiąć wracáiącego ſię do ćiebie duchá mego/ teraz tu ná wygnániu mieſzkáiącego y pielgrzymuiącego. LatHar 300, 239.
a. W funkcji rzeczownika (5): Iezu ktoris dwiema zwolennikom na drodze iako pielgrzymuiączy vkazawſzy ſie [...] Racżyłes ſie gim obiawić. TarDuch C8; GrabowSet L2.
W przen (3): Bᾳdz poſdrowyona ſwyatloſcy naſſego. ziwota ſpyzo pyelgrzimuyᾳcich ſdrowye prawe ij vpomynku naſſ wtey nᾳdzi roſkoſſni. BierRaj 20; [Jezu] Zeſlan ieſtes na ſwiat grzechy odpuſzcżać [...] nędzne odkupować/ w ciemniczy położone rozwięzować/ rozproſzone zgromadzać/ pielgrzymuiącze w twoię oycżyznę przywraczać TarDuch D3; [patryjarcha w liście zowie biskupa rzymskiego] doſkonáłośćią kápłáńſtwá/ y wſzytkich kośćiołow Apoſtolſkich páſterzem/ kśiążęćiem kápłáńſkim/ y wſzytkich pielgrzymuiących wodzem/ ktory im drogę zbáwienia vkázuie SkarJedn 307.
2. Zestawienie: »pielgrzymujący list« = dokument dla przekraczającego granicę (1): Libellus aliquando pro literis quas vulgus literas passus vocat, Pielgrzimuyący liſt áby był dobrowolnie przepuſzczón króm cła/ Dobrowolny liſt. Mącz 191d.

Synonimy: 1. wędrujący; 2. »dobrowolny list«.

Cf PIELGRZYMOWAĆ

JBi