[zaloguj się]
[pdf]

PIŁATYK (6) sb m

piłatyk (5), pielatyk (1); piłatyk ZapMaz, ZapWar, LibMal, Mącz, BielSpr; pielatyk KlonFlis.

a jasne; pielatyk z tekstu nie oznaczającego é.

Fleksja
sg pl
N piłatyk pielatyki
I piłatyki(e)m piłatyki

sg N piłatyk (1). ◊ I piłatyki(e)m (3). ◊ pl N pielatyki (1). ◊ I piłatyki (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII (z Cn) – XVIII w.

Znaczenia
Pałka, maczuga; clava Mącz, Cn (6): ZapMaz VI 10/26v; Iako ya nyesbylem gwalthem Cmyothowny slyachethnego mycolaya s drambrowky Robothney katharzyny voythkowey [...] anym yey zadal oszmy ran krwavych pilathykiem ZapWar 1526 nr 2343; Item wdolſku woycziechovi Schipulyewy Rzeznykowy Vrſulą zoną v wyodl, kthora pothim we Srzemye przy nym vmarla we trzy nyedzyelye Bo yey bel dal wkrągi pylatikiem yſch zribalty movila LibMal 1545/104v; Clava, Bułáwá/ Máczugá też Kiczká álbo piłatyk á kiyéc. Mącz 56a; [Volck Qqq4].

W połączeniu szeregowym (1): ma káżdy Rotmiſtrz álbo ſtárſzy ſprawcá [...] wſzyſtki ſobie porucżone ná dobrey piecży mieć/ [...] áby nigdy nie próżnowáli/ ále [...] z ręku do celu ćiſkáli/ kulámi/ piłátyki/ procámi/ miecżmi/ ſztychem vmieli pod tarcż tráfiáć BielSpr 26.

Przen (1): Potłukłby żyto Iáko grad iáki tą Láćiną ſwoią/ Ná głowie włoſy od ſtráchu mi ſtoią. Lecą mu od tey ſrogiey Grámmátyki Z vſt pielátyki. KlonFlis H3v.

Synonimy: bengel, buława, kiczka, kijec, kula, maczuga, pałka.

MN