[zaloguj się]
[pdf]

PIRWORODNIK (6) sb m

Oba o prawdopodobnie jasne (tak w pierworodny).

Fleksja
pl
N pirworodnicy
A pirworodniki
I pirworodniki

pl N pirworodnicy (3). ◊ A pirworodniki (2). ◊ I pirworodniki (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (błędna lokalizacja) i XVIII w.: pierworodnik.

1. Dziecko urodzone jako pierwsze (3): w ſtárym zakonie záwżdy pirworodniki oddawano ku ſłużbie Bożey. RejAp 119; Albo on drugi [anjoł] co też iedney nocy pobił wſzytki pirworodniki w Egipcie. RejAp 147v, 119.
2. Ktoś wybrany jako pierwszy (3): Cić ſą ktorzy ſie z niewiáſtámi nie pokaláli/ ábowiem dzyewice ſą. A ći náſláduią Báránká gdzie ſie kolwiek obroći. Ci ſą wykupieni z ludzi iáko pirworodnicy Bogu y Báránkowi [primitiae Deo et Agno Vulg Apoc 14/4]/ á w vſciech w ich nie byłá ználezyona zdrádá RejAp 117.
Wyrażenie: »pirworodnik pański« (2): A tyć to ſą pánny/ á tyć to ſą dzyewice iego/ gdyż ſłyſzyſz iż ſą wyięći z ludzi/ [...] gdyż ſłyſzyſz iż ie tu Duch ſwięty zowie pirworodniki Páńſkiemi RejAp 119, Ee4.

Synonimy: 2. pierwiastek, pirwiaznek.

Cf PIRWORODNIĘ, PIRZWIENIEC, PIRZWIENIĘ, PIRZWIEŚNIĘ, PIRZWNIĘ

JBi