[zaloguj się]
[pdf]

PODCIĄĆ (13) vb pf

o jasne.

Fleksja
inf podciąć
praet
sg
3 m podciął

[inf podciąć.] ◊ fut 3 sg podetnie (4). ◊ 3 pl podetną (2), podtną (1); podetną HistHel; podetną : podtną RejZwierz (1:1). ◊ praet 3 sg m podciął (5). ◊ part praet act podciąwszy (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde także XVII(XVIII) i XIX w.

1. Ściąć, naciąć, przeciąć u dołu; concidere Vulg; succidere JanStat [kogo (Przen) (1), co] (10): Oczko 5; Tę [oliwkę] ieſli oſtré ćiérnié/ lub rodné pokrzywy Vprzątáiąc/ Sádownik podćiął vkwápliwy/ Mdleie záras KochTr 6; IEſli kto drzewo z Pſczołámi podetnie/ tedy temu który tę ſzkodę podiął/ grzywnę/ [...] niech zápłáći. SarnStat 680, 669 [2 r.], 680; [ná trzeći rok gdy śię iuż te drzewká dobrze przyymą/ maſz ie podćiąć nád źiemią/ áby śię tym gęſtſze puśćiły Cresc 1571 667; StryjPocząt 289; podciąwſzy wielki lás gáć vczynili StryjKron 29].
Przen (2): Ięzyk trzeći [= ten, kto miesza się jako trzeci] wiele ich zruſſył y rozegnał ie z narodu do narodu: [...] śiły ludźi podćiąl Leop Eccli 28/18; Tákże też ty co dáley to więcey doźrzewaſz/ A kiedy cie podetną/ ſam ſie nie nádzyewaſz. RejZwierz 141v; [then ſyn ile może ták żąda podćiąć rozgi wáſzey mocy HistPonc C4].

[podciąć czym: wſzyſtko cokolwiek ſye ná tym polu świátá tego naydźie/ to koſą podetną/ zbiórą/ y do ſtodoły zwiózą. JanWróż 24 (Linde).]

a. Poprzecinać koniowi ścięgna pod kolanami (2):
Zwrot: »podciąć żyły [czemu = koniowi]« = subnervare equos Vulg (2): Leop 1.Par 18/4; dobywſzy kordá podćiął koniowi ſwemu żywotnemu żyły pod kolány BielKron 309v.
2. Skaleczyć w dolnej części [co] (3): Item zeznał yſch Mączkovi [...] nogi na polyu podczial wzwadzye LibMal 1543/77v; HistHel A.

podciąć czym (1): NOśi Wilk á Wilka też/ záſię w zaiem nioſą/ Albo ſam gdzye w doł wpádnie/ álbo podtną koſą. RejZwierz 129.

Synonimy: 1. poderznąć, podrąbać, podrąbić, podrzezać.

Formacje współrdzenne cf CIĄĆ.

Cf PODCIĘCIE, PODCIĘTY

KW