[zaloguj się]
[pdf]

PODKOWKA (3) sb f

Pierwsze o oraz a jasne, drugie o pochylone.

Fleksja
sg pl
N podkówki
G podkówek
A podkówkę
I podkówkami

sg A podkówkę (1). ◊ pl N podkówki (1). ◊ G podkówek (1). ◊ [I podkówkami.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

1. Dem. od „podkowa” w znaczeniu podstawowym; przen (1): A gdy ſie ták będzieſz ſpráwowáć/ tedy mocno onemu pirwſzemu ćwicżeniu pothkowek przytwirdziſz/ iż ſie rzadko będzyeſz mogł poſliznąć RejZwierc 26.
2. Podkówka do butów; rotula quae basi pedum subicitur, semicirculum ferreum calceorum Cn (1):

[W porównaniu: y niedbam żeby orſzak ſług zámną vbránych Stroyno chodźił/ [...] Coby [...] Cżupryny wygoliwſzy ná piorká dmucháli: Podkowkámi iák ſzkápy w źiemię kołátáli ZbylŻyw A2v.]

Zwrot: »podkowkę do nogi przybić« (1): Bo gdy potkowkę do nogi przybije/ Káżdy pewnieyſzy nogi ręki ſzyie. RejZwierc 210v.
3. Gwóźdź, ćwieczek do podbijania butów (1):
Szereg: »podkowki albo ćwieczki« (1): Clavi caligares, a caligis militaribus quibus suffigebantur. Podkówki álbo ćwieczki. Mącz 56d.

Synonimy: 3. ćwieczek, goździczek.

AL, JB