[zaloguj się]
[pdf]

2. POSŁANIE (32) sb n

o oraz a jasne; teksty nie oznaczają -é lub oznaczają niekonsekwentnie.

Fleksja
sg
N posłani(e)
G posłaniå
A posłani(e)
I posłanim, posłani(e)m
L posłaniu

sg N posłani(e) (11). ◊ G posłaniå (11); -å (6), -(a) (5). ◊ I posłanim (1) OpecŻyw, posłani(e)m (1) ActReg. ◊ A posłani(e) (1). ◊ L posłaniu (7).

Składnia przydawki dopełniającej równoznacznej z dopełnieniem sprawcy: posłanie od kogo (3).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

1. Polecenie komuś udania się dokądś; missio, missus Cn (25):

posłanie kogo (4): StryjKron 552; po długich Traktatiech dotego przywiodł zobu stron ze wReceſsie mentio facta oposłaniu Commiſsarzow do Inflant. ActReg 74. Cf »posłanie posłow«.

posłanie na co [= w jakim celu] (1): O posłániu Sigmuntá Koributá Dimitrowicá/ Xiążęciá Litewskiego ná Kroleſtwo Czeſkie od Witołtá StryjKron 552.

posłanie dokąd (3): Czo sye doticze poslania do moskwj krol yego m. dopvſcza panv Voyewodzie abi swiebodnie do Moskwj y do ynsich panow Chrzesczyanskich poſli swe poslal LibLeg 11/49v; ActReg 74. Cf »posłanie posłow«.

posłanie czyje [= kto posyła] (1): ſthalo ſzye nam yeſcze wthim poſla naſchego do pana Voyewodi poſlacz. yakozeſzmi Vilyamowſkyego poſlaly. ſkthorego naſchego poſlanya. gdzyeſzmi ſzye nadzyewaly zaſthanowyenya y nagrodzenya wſzitkych thich rzeczi kthoreſzmi wiſſzey omyenyly thv kv wyelkiey zelzywoſczy naſchey poſſel naſch yeſth przeſz pana Voyewode zahamowan. LibLeg 11/160v.

Wyrażenia: »posłanie posłow« [w tym: dokąd (1)] (2): Czo ſye doticze poſlanya poſlow do Moſkwj Krol yego M na then czas dopvſczycz thego nyeraczy prze ſluſzne a wielkye prziczini LibLeg 10/121v; ActReg [181].

»w przod posłanie« (1): Praemissus – wprzod poſłania [!]. Calep 835b.

a. W celu pełnienia misji religijnej (18): SarnUzn F5v; Cżytamy bowiem w Ewányeliey Ianá ſ. Nie ieſt Apoſtoł więtſzy nád tego ktory go poſłał. A poſłánia bárzo cżęſta wzminká ieſt v Prorokow/ y w ſtárey hiſtoriey RejPosRozpr c2; CzechEp 181 [2 r.].

posłanie do kogo ku czemu (1): Posłánie iego [Izajasza] do Zydow ku oznaymieniu záſlepienia á odrzucenia ich. BibRadz Is 6 arg.

posłanie na co [= w jakim celu] (1): poſłánie [apostołów] ná przepowiádánie Ewángeliey. WujNT Matth 10 arg.

posianie czyje [= kto posyła] (2): iż ſyn y duch ś. okazánie ſwe máią z poſłánia iego [Boga Ojca]/ á on ſam tylko z śiebie CzechEp 181; WujNT 462.

posłanie czyje [= kto jest posiany] [w tym: G sb i pron (6), pron poss (1)] (7): á nie mowi tu o pierwſzym posłániu ich [apostołów]/ ále o wſzytkim cżáſie Apoſtolſtwa ich. BibRadz II 7b marg, Is 6 arg; SarnUzn F5v; ktoby teraz chćiał wętpić/ o poſłániu teráźnieyſzych miniſtrow/ ſzcżyrych mówię y wiernych/ á ſwego pożytku nie ſzukáiących dla tego iż cudow nie cżynią: tedyby też y o wielu Apoſtołow poſłániu wętpić tákże muśiał. CzechRozm 186; SkarJedn 47; Przetoż mu [Mojżeszowi] P. Bog dał wielkie cudá w rękę áby ie czynił/ á poſłánia ſwego y powieśći iemi potwierdzał. SkarKaz 417a.

W połączeniu szeregowym (1): Pierwſzy [znak heretyckich i odszczepieńskich mistrzów]/ z kośćiołá wychodźić/ y od duchowney zwierzchnośći y páſterzow odſtępowáć. Drugi vczyć bez ich roſkazánia/ poruczenia y poſłánia. WujNT 462.

Wyrażenia: »posłanie porządne« [szyk 1:1] (2): Ktokolwiek poſłan ieſt od kośćiołá/ ten bywa poſłan od Duchá S. (marg) Porządne posłánie. (–) WujNT 453, Bbbbbbv.

»wierne posłanie« (1): Ták Aaron obrány od Páná Bogá ná kápłáńſtwo náuki y ſpráwowánie zbáwienia ludzkiego/ záraz z Moiżeſzem wielkie cudá cżynił: y poſelſtwu iego oſobliwe świádectwo Pan Bog dał [...]: ták iż o iego wiernym poſłániu nikt zwątpić nie mogł. SkarJedn 47.

Szereg: »posłanie i powołanie« (1): Posłánie y powołánie ná vrząd káznodzieyski. WujNT 651 marg.
α. Wyświęcenie kapłana (1):
Szereg: »powołanie, posłanie« (1): [Luteranie] cżynią iednáko kápłany/ y ták męſzcżyznie dopuſzcżáią wolno/ iáko y białymgłowam vcżyć/ kázáć/ Sákrámentá [...] ſpráwowáć/ kto ſię iedno śmie do tego podáć bez żadnego powołánia/ bez żadnego poſłánia/ by mu iedno Burmiſtrz ná rámię rękę włożył/ álbo Woyth nań gorzałką chuchnął ReszPrz 43.
2. Polecenie umieszczenia kogoś na przymusowy pobyt w jakimś miejscu, zesłanie [dokąd] (1):
Wyrażenie: »w niewolą posłanie« (1): Insularius, Wyſepny. To yeſt proſty/ nieważny/ yęciec/ godny ná wyſpę w niewolą posłánia. Mącz 171d.
3. Przekazanie przez wysłannika w celu doręczenia [czego] (2): Posłał się zrozkazania Kr. IM. pozew na Pana Gniezninskiego pisał ktos do Kr. IM. iakoby miało się zkupic do niego [pana gnieźnieńskiego] naszynczow niemało co vszli zBitwy Byczynskiey [...]. cobyło motiuum posłania pozwą ActReg 125.
Wyrażenie: »posłanie listu [do kogo]« (1): rad nierad zadzierzeciem się musiał zposłaniem listu tego w do tych tam zołnierzow, oktores w pisał domnie. ActReg 104.
4. Zesłanie, danie przez Boga [czyje = kto jest posłany] (1): Naprzod pierwſza kápitułá [...] o cżłowieku od śmierći wzbudzonym mowi: [...] przypomináiąc krotko obcowánie iego/ y rozmowy ktore miewał o kroleſtwie Bożym z vcżniámi ſwoimi/ y obietnicy ktorą im cżynił o poſłániu duchá ś. od oycá. CzechEp 309.
*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Missio, Posłánie też dozwolenie ciągnąć precz od prawá odpuſzczenie. Mącz 225b; Missio – Posłanie. Calep 666b.
a. W tłumaczeniu znaczenia nazwy Siloe ‘kanał, którym sprowadza się wodę’ (1): Iidzi vmyſie w ſtawie Siloe/ ktory ſie wykladá poſlanijm. OpecŻyw 63.

Synonimy: 1. poselstwo, wysłanie; 3. przekazanie.

Cf [NIEPOSŁANIE], 2. POSŁAĆ

MP