[zaloguj się]
[pdf]

1. POSŁANIE (14) sb n

o oraz a jasne, e pochylone.

Fleksja
sg
N posłanié
G posłaniå
A posłanié
L posłaniu

sg N posłanié (2). ◊ G posłaniå (4). ◊ A posłanié (4). ◊ L posłaniu (4).

Sł stp: posłanie, postłanie, Cn s.v. pościel, Linde XVIII w.

1. Odpowiednio przygotowane miejsce do leżenia lub (i) siedzenia; stratum Mącz, Cn; cubitus, discubitorius lectus Mącz; lectisternium, lectus, stratus, substramen, substratus, torus Cn (10): Ieſliż wſtąpię ná łoże ſwe do poſłánia ſpokoynego/ A ieſliż dam ſen ocżom mym áby wżdy odpocżynęły LubPs dd2v; Discubitorius lectus, apud Plin. super quo discumbebant antiqui coenaturi, Posłánie á ſiedzenie zá ſtół. Mącz 70b, 414d; Sen v proſtaków przyymie y złé poſłánié. KochPieś 18.

posłanie czyje [zawsze: pron poss] (4): RejPs 198v; A coż mi na mym poſłániu tá rozmowá pomoże/ Kiedi przez ſen dziwne ſtráchy záwżdi ná mie poruſzyſz LubPs hh6v; KochTr 20; LatHar 159.

Zwroty: peryfr. »łzami posłanie pokrapiać« = płakać po nocach (1): będę ná każdą noc vmywał łożko moie/ y łzámi memi poſłánie moie pokrapiał. LatHar 159.

»z posłania ruszyć się, wstać« = cubitu surgere Mącz (1:1): Mącz 435b; A ná ręku [matka] Orſzulę moię wdźięczną miáłá. Iáka więc po paćiorek do mnie przychodźiłá/ Skoro z ſwégo poſłánia ráno ſye ruſzyłá. KochTr 20.

Wyrażenie: »posłanie miękkie« (1): [królowa] tákież poſłánie miękkie kazáłá vcżynić/ kazawſzy mię pierwey chędogo w łáźni vmyć BielKron 458v.
2. To, czym jest zasłane miejsce do leżenia lub (i) siedzenia (3): áż ſie tráfiło gdy byli w łowiech/ záſzli dáleko w lás zá źwierzęćiem/ noc ie záſzłá/ leżeli tám przez noc w nędzy bez poſłánia ná źiemi BielKron 354v.
Zwrot: »na posłaniu siedzieć« [szyk zmienny] (2): Láwki áni ſtołká żadny niema ku ſiedzeniu/ ále ná chędogim poſłániu ſiedzi ná źiemi záwiwſzy ſie ſzátą ſłuſznie. BielKron 259v, 259v.
3. Siodło (1):
Wyrażenie: »posłanie wielbłądzie« (1): Ale Rachel wźiąwſzy obraſki włożyła ie pod poſłánie wielbłądze [in stratorio cameli]/ y ſiádłá ná nich BibRadz Gen 31/34.

Synonimy: 1. leżenie, łoże, łożko, pościel; 3. siodło.

Cf 1. POSŁAĆ

MP