[zaloguj się]
[pdf]

POWIEDAJĄCY (16) part praes act

powiedający, powiedając (8), powiadając, powiadający (8); powiedając(y) RejWiz, Mącz (2), SienLek, GórnDworz (2), ModrzBaz; powiadając(y) GlabGad, GroicPorz, BielKron (2), HistRzym, MWilkHist, ZapKościer; powiedający : powiadający WujNT (1:1).

powiedający, powiadający (8), powiedając, powiadając (8).

o, e oraz oba a jasne.

Fleksja
sg
mNpowiedający fNpowiadającå
Gpowiadając, powiadając(e)go G
Apowiedając A
pl
N subst powiedając(e)
G powiedających, powiedąjąc
A m pers powiadając, powiadając(e), powiadających
inne formy
sg m a. pl A m pers - powiedając

sg m N powiedający (2). ◊ G powiadając (2) BielKron, ZapKościer, powiadając(e)go (1) GlabGad. ◊ A powiedając (2). ◊ f N powiadającå (1). ◊ pl N subst powiedając(e) (1). ◊ G powiedających (1) WujNT, powiedąjąc (1) RejWiz. ◊ A m pers powiadając (2) BielKron, HistRzym, powiadając(e) (1) WujNT, powiadających (1) MWilkHist. ◊ sg m a. pl m pers A powiedając (1).

Sł stp: powiadający s.v. powiadać, powiedać, Cn, Linde brak.

Ten, który mówi, twierdzi; dicens Vulg, Modrz (16):
a. W mowie (14):

powiadający komu co (1): A rzeczony ięſt [sędzia] z Láćinſkiego ſłowá Iudex, iákoby dawáiący/ á powiádáiący práwo ludźiom/ ſpráwiedliwie. GroicPorz b.

powiedający o kim, o czym (5): Sibylla, Prorokini/ práktikarká o prziſzłych rzeczách powiedáyąca. Mącz 391a; Ostentator, Pyſzny/ butny/ powiedáyący o ſwych vczinkách. Mącz 445c; HistRzym 132. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym: iż, że (4), jako [= że] (1)] (5): Wenus ſmutna vboga tá podięłá rękę/ Bo ma teraz od wſzytkich tám piekielną mękę. Powiedáiąc [tj. od wszystkich powiadających] że wſzytko zá iey niedbáłoſcią/ Ták ſie ſwiát dziwnie broi á báwi ſie złoſcią. RejWiz 33v; BielKron 450v; Słyſzałem powiedáiąc/ iż ieden Bárwierz dźiećię był ták vzdrowił/ ktore miáło brzuch opuchły SienLek 38; Tego thedy páná/ ſłyſzałem raz powiedáiąc/ iáko gdy dwiemá zacnym ludziom w Moráwie przyſzło do tego/ że ſie w ſzránkach bić mieli: ieden z nich będąc bárzo ſtárym/ miał dáć ná ſwe mieyſce zaſtępcę ſyná GórnDworz O6v; WujNT Luc 24/34.

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia dalszego [zawsze: o kim; w tym: iż (1), jako [= że] (1)] (2): Słyſzał kto kiedy z w.m. páná Ianá Ocieſkiego [...]/ powiedáiącz o pánu Thęcżyńſkim Podkomorzym Sędomirſkim/ iáko w Weneciey wmowili byli weń/ iż zyadł kothek kociec GórnDworz O5v; MWilkHist K.

Ze zdaniem dopełnieniowym wprowadzającym mowę niezależną [iż] (2): ZapKościer 1585/59v; Tedy nápráwili męże powiádáiące [qui dicerent se]/ iżeſmy go ſłyſzeli mowiącego ſłowá bluźnierſkie przećiw Moyzeſzowi y Bogu. WujNT Act 6/11.

W charakterystycznym połączeniu: słyszeć powiedąjąc (6).

Wyrażenie: »powiedający prawdziwie« (1): Y to tylko [niewiasty] powiádáły Iż dwu Aniołow widźiáły. Powiádáiących prawdźiwie O tym Proroku/ iż żywię. MWilkHist K.
Przen (1):

cum A cum inf „być” [jaki] (1): Przełomiłyby były y one cżłonki cżłowiecże powiedáiące słońce być ćiemne dwu ocżu wotum/ by ſię był rozum zwirzchnośćią ſwą w to niewłożył/ á nieſkazał ták iáko śię rzecż w ſobie ma. ModrzBaz 30.

b. Na piśmie [w czym, ze zdaniem dopełnieniowym] (1): Abowiem wiedzą to dobrze z nauki Areſtotileſa philoſopha, powiadaiączego w xięgach ktore o duſzy napiſał, iż ludzie ſubtilnego ciała, ſprawnieyſzego bywaią rozumu nad inſze GlabGad A2.
c. W mowie i na piśmie [o cżym] (1): WIele ich przedemną było [...]/ ktorzy záwżdy chćiwi byli wiedźieć nowych rzecży [...]/ iákim ia też ieden był/ ktorym wielekroć cżytał y ſłyſzał powiádáiąc o tych mieyſcach ktorem wątpliwie w ſwey myſli záchował v ſiebie/ áżem ie ſwą nogą przemierzył BielKron 455v.

Synonimy: gadający, mowiący.

Cf POWIEDAĆ

KW, (KO)