[zaloguj się]
[pdf]

PRZESTRZELIĆ (5) vb pf

Oba e prawdopodobnie jasne (tak w prze- i strzelić).

Fleksja
inf przestrzelić
praet
sg pl
3 m przestrzelił m pers przestrzelili
conditionalis
sg
3 m by przestrzelił
f by przestrzeliła

[inf przestrzelić. ◊ fut 3 pl przestrzelą.] ◊ praet 3 sg m przestrzelił (3). ◊ 3 pl m pers przestrzelili (1). ◊ con 3 sg m by przestrzelił (1). [f by przestrzeliła.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w., poza tym XVII w. s.v. przestrzelon.

Przebić, przedziurawić, zranić strzałem; traicere sagitta a. telo Cn [kogo, co] (5): [iednego z hárcownikow [...] zábili/ y drugiego przeſtrzelili BielKron 1597 749.]

przestrzelić komu (3): Gdy cżás przymierzu wyſzedł/ zwiodł bitwę Pálámedes s Troiany/ zábił tám Deiphebuſá Pálámedes/ á gdy ſie s tego chwalił á pyſznił/ przeſtrzelił mu gárdło Paris BielKron 58, 57v, 442.

W porównaniu (1): Wzyąwſzy trućinę Alexánder/ omdlał iákoby go przeſtrzelił. BielKron 126v.

Zwroty: »przestrzelić z łuku« [szyk zmienny] (1): Potym cżwárte potkánie vcżynili/ w ktorym Paris Menelauſowi vd przeſtrzelił z łuku ſtrzałą. BielKron 57v; [FlawHist 98].

»przestrzelić strzałą, [szypem]« [szyk zmienny] (2): [Kambizes] kazał pácholęciu po ſtrzałę iść/ á drugą go przeſtrzelił s tyłu rzekąc/ [...] BielKron 114, 57v; [confrigent polamyv ⟨et⟩ perforabunt sagittis y przeſtrzelv [lege: przestrzelą] ſſzypoma TomZbrudzBrul Num 24/8; WerReguła 71].

[Przen:
Szereg: »przestrzelić i zranić«: panie Iezu nałaſkawſzy racżmi to dać aby twoie wſzitki rany były zapalenie miłoſci twej w duſzi y ſerczu moiem/ aby ſtrzała miłoſci twey Boſkiey przeſtrzeliła y zraniła duſzę j ſerce moie Pozdraw B2v.
a) Donieść, powiadomić szybko, lotem strzały [co do kogo]: i nie poniechałem na tym zaraz pierwszem usłyszeniu się o tej nowinie przestrzelić tego do IMKs. Legata RelacSzwec 674.]

Synonimy: przebić, przekłoć, przeszyć.

Formacje współrdzenne cf STRZELAĆ.

Cf PRZESTRZELENIE, PRZESTRZELONY

AĆ