[zaloguj się]
[pdf]

PRZEWIEŹĆ (14) vb pf

Pierwsze e jasne; w inf -é- (2) OpecŻyw, KochFr, -e- Mącz (2); przewiózł; w przewieźli prawdopodobnie e jasne, w part praet act prawdopodobnie o pochylone (tak w przewieźć się); imp z tekstu nieoznaczającego é.

Fleksja
inf przewiéźć
praet
sg pl
3 m przewiózł m pers przewieźli
imperativus
sg
2 przewieź
conditionalis
sg
3 m by przewiózł

inf przewiéźć (5) [zawsze zapis: -ść]. ◊ praet 3 sg m przewiózł (5). ◊ [3 pl m pers przewieźli.] ◊ imp 2 sg przewieź (2). ◊ con 3 sg m by przewiózł (1). ◊ part praet act przewiózwszy (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu.

Przenieść z miejsca na miejsce przy użyciu środka transportu, lądem lub wodą; traicere, transportare Mącz [w tym: kogo, co (10)] (14): á thy ćiáſnośći zową Boſforus/ bo to prześćie morzá puł Włoſkiey mile ma/ thám gdzie Dárius oćiec Xerxá woyſko ſwoie przewiozł. BielKron 273v; Mącz 163b; HistRzym 116; A ty ſpi/ przewoźniku/ niedbáiąc ná gosćie/ Byś y dármo chćiał przewiésć/ ia wolę po mosćie. KochFr 89.

przewieźć przez co (3): a zwolenikom ſwym [Jezus] kázál ſie przewiéſtz przez morze OpecŻyw 53; Mącz 314a; Tákże też Ian Straſz Freybiterow Krzyżáckich y Holándrow poimánych w wielkim budowániu záczyniwſzy/ á ſłomką oblokwſzy zápalił/ á pánie/ pánny y biáłłogłowſką wſzyſtkę płeć z vczćiwością przez Wiſłę przewiozwſzy wolno odpuśćili. StryjKron 577.

przewieźć na czym (1): ktorych [cudów św. Jacko] ieſzcże zá żywotá doſyć cżynił/ dwu mnichu zá ſobą przewioſł ná kápicy ſwoiey przez Wiſłę v Zákroćiniá w powodź BielKron 363.

przewieźć w czym (1): Franciſcus Cardinał Weneckiey Armaty Hetman/ co miał Turkom przewozu morſkiego bronić/ ſam práwie ich przewiozł w ſwoichże okrętách/ batách/ Gálerach StryjKron 602 marg.

przewieźć dokąd (3): Classem in Italiam traicere, Obóz nawodny do Włóch przewieść. Mącz 163b; [pothym olſzą broſzthkamy przeroſla rowno zyemyą vyrąbili. a pyen y naynſzy placz przevyezly ZapWpolKośc 1542 8/521]. Cf Zwrot.

Zwrot: »przewieźć na drugą stronę« [szyk zmienny] (2): RejPos 244v; Przewoźnik álbo márinarz też ten y ludziom dobrze cżyni y ſobie/ bo ſobie dobrze cżyni iż mu płáczą/ y onym też niezle iż ie przewiozł po potrzebach ſwych ná drugą ſtronę. RejZwierc 94v.
Przen (2): (nagł) Ná Lodzią Herb ſtárádawny w Polſzcże. (–) [...] Bo ieſli portu chybicie/ coż dobrego vcżynicie/ Sámi leda gdzie zginiecie/ A ſławę s cnotą miniecie. Przewieś przewieś. RejZwierc Av.

Synonim: przenieść.

Formacje współrdzenne cf WIEŹĆ.

Cf PRZEWIEZIENIE, PRZEWIEZIONY

KO