Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [PRZEZYSKANIE]

Następne hasło: PRZEZYSKAWAĆ »

PRZEZYSKANY (14) part praet pass pf

przezyskany (12), przezyskan (2).

e jasne; -any, -ån.

Fleksja

sg
m	N	przezyskån	f	N	przezyskanå
	G	przezyskan(e)go		G
	A	przezyskany		A
	L	przezyskanym		L	przezyskanéj

pl
A	subst	przezyskané

sg m N (praed) przezyskån (2). ◊ G przezyskan(e)go (1). ◊ A przezyskany (1). ◊ L przezyskanym (3). ◊ f N przezyskanå (3). ◊ L przezyskanéj (3); -éj (2), -(e)j (1). ◊ pl A subst przezyskané (1).

Sł stp s.v. przezyskać, Cn brak, Linde XVII w. s.v. przezyskać.

Znaczenia

1. praw. Przyznany wyrokiem sądu wygrywającemu sprawę w celu wyrównania roszczenia (7)
2. praw. Zobowiązany wyrokiem sądu do zadośćuczynienia (7)

1. praw. Przyznany wyrokiem sądu wygrywającemu sprawę w celu wyrównania roszczenia; perlucratus JanStat (7): tedy Woźny [...] vczyni zeznánié [...]: iż táki práwem zwyćiężony dopuśćił w wiązánia y dźierżenia w dobrá przerzeczoné/ [...] przezyſkáné. SarnStat 829, 936.

przezyskany na kim (2): A gdźie ná tákowym [który się odpisze z powiatu] rzecz będźie otrzymána iuż oſądzoná/ aliâs ná nim przezyſkána: tedy ten który práwo przewiódł poiedźie do Stároſty onégo/ pod którym mieſzka práwem zwyćiężony: á potym ón Stároſtá ma vczynić Exequucią rzeczy oſądzonéy SarnStat 771 [idem] 543.

Wyrażenie: »przezyskany dług« [szyk 1:1] (2): A gdźieby fantu niewydał/ to ieſt iákiey rzeczy/ ktora by dług przezyſkány ważyłá/ y ośiádłoſći by nieukazał/ áby był do Vrzędu wźięt/ y záchowan ták długi [lege: długo]/ áżby powodowi w przezyſkánym długu doſyć vczynił. GroicPorz q2v.

Szereg: »osądzony albo przezyskany« (1): Iz poddánym náſzym w rzeczy oſądzonéy/ álbo iáko ináczéy zową przezyſkánéy [vel ex re iudicata, sive aliâs perlucris]/ choć też wykupionéy/ albo wzdánéy/ dárowánéy/ przypádłéy/ álbo którym inſzym ſpoſobem doſtanéy/ proſzącym w Wiązánia/ vrzędnicy náſzy/ [...] zwykli od káżdégo w wiązánia wićiągáć [!] niezwykłé płáce SarnStat 546.

2. praw. Zobowiązany wyrokiem sądu do zadośćuczynienia (7): O tym wſzythkim maſz porządnie wypiſano. Gdźie też obaczyſz/ [...] iáko ſye też przezyſkána ſtroná ma bronić. GroicPorz Cv, z3v.

przezyskan o co (1): áby iuż pozwány w tym długu o ktory ták ieſth przezyſkan/ był fantowan y ćiążan przes ſługi Vrzędowe. GroicPorz q2v.

Wyrażenia: »przezyskany dłużnik« (2): Spoſob dochodzenia długu ná przezyſkánym dłużniku. GroicPorz q4v [idem] oo.

»prawem przezyskan(y)« (2): A gdy iuz obwiniony práwem będźie przezyſkan/ Sędźia Exekucyą nád nim czyni. GroicPorz Cv, g4v.

Szereg: »przezyskany i skazany« (1): SLudzy Vrzędowi żadnego dłużniká fanthowáć y ćiążáć niemáią/ áże Práwem przezyſkánego y ſkazánego ná fantowánie GroicPorz q4v.

Synonim: skazany.

Cf PRZEZYSKAĆ