[zaloguj się]
[pdf]

PRZYRWA (1) sb f

Fleksja
sg
G przyrwy
A przyrwę

sg G przyrwy. ◊ [A przyrwę.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVII(XVIII) w.

1. Zatoka, zalew:
Wyrażenie: »przyrwa morska«: Też o nim [historykowie o Kserksesie] piſzą/ gdy poſtáwił moſt ná przebywániu przyrwy morſkiey/ á gdy powſtáło powietrze á wełły ſkakáły ná moſt/ kazał morze bić miotłą áby nie igráło. BielKron 117.
2. [Boczny nurt, który sobie wydarła rzeka:

przyrwa z czego: Przy oględowaniu na Dembnikach przyrwy i tamy z Wisły, na której KJM panu doktorowi Poznaniczie raczył dozwolić młyn zbudować, opowiedział się pan doktor [...], że za daniną KJM uczynił koszt i pracą wielką podjął budując ślozę na tej tamie z Wisły i młyn. Ale tego młyna mały pożytek ma, [...] tedy by chciał nie żałować pracy i koszt większy uczynić, to jest tę ślozę na tamie tak opatrzyć i obwarować, żeby się nie trzeba nigdy na tej tamie przyrwy szkodliwej bać, aby się tamtędy Wisła obrócić miała LustrKrak I 31.]

3. [Wyrwa w grobli: Jest ten obyczaj, a prawie za prawo, iż kiedy by się trafiło za nieszczęściem z przygody, żeby się grobla rwała, jako skoro w zwon zazwonią, winien każdy z domu iść ratować groblę, a tak długo w niej robić, aż wodę ujmą, tak iżby już mógł wolnie wozem przejachać przez przyrwę LustrRaw 72.]
4. [Wał ziemny, grobla: Item Stanislao fossori a labore fossae alias przyrwy inter piscinas regiae maiestatis sub Castro mrc. – gr. 12 RachBudZam 22.]

Cf PRZERWA

MP