[zaloguj się]
[pdf]

PSZENICZKA (6) sb f

Teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
G pszeniczki
A pszeniczkę
I pszeniczką
V pszeniczko

sg G pszeniczki (1). ◊ A pszeniczkę (2). ◊ I pszeniczką (2). ◊ V pszeniczko (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

Dem. od „pszenica” ‘Triticum sp. L.’ (6): Wołek ná pſzenicżkę náorze/ á potym mu w rog dádzą [= zabiją go]. RejZwierc 95.
Przen: Wybrani Pańscy; zalety moralne (w nawiązaniu do ewangelicznej przypowieści o pszenicy i kąkolu [Matth 13/24-30] oraz do obrazu rolnika oczyszczającego ziarno [Matth 3/12, Luc 3/17]) (5): Zowie ie [Bóg swych wybranych] miłemi ſwemi/ bráćiſzki ſwemi/ pſzenicżką ſwoią kthora ma być ſchowána do oney dziwney ſzpiżárniey niebieſkiey iego. RejZwierc 130v; Bo iáko ſie [kąkol] zmocni/ pewnie y oney wdzięcżney pſzenicżki niemáło zátłumić może. RejZwierc 142v; [WerReguła 98].

W przeciwstawieniach: »pszeniczka ... kąkol« (3): Bowiem gdy Pan ná on cżás ná ſądzye vſiędzye/ To ich [aniołów] vrząd y ſpráwá/ tám ná ten cżás będzye/ By plewli márny kąkol od pſzenice rozno/ A puśćili do piekłá y s plewámi prożno. A pſzenicżkę do Páńſkiey ſzpiżárniey ſchowáli [...]. O nieſzcżęſny kąkolu/ o żáłoſne zyárno/ To ſie w niwecż obroćić iuż tám muśiſz márno. [...] O ſzcżęſliwa pſzenicżko/ o ſwięte naſienie/ Ktore ſie tám doſtánieſz w tákie pokolenie RejWiz 157; Azaſz nie lepiey być wdzięcżną pſzenicżką przed oblicżnoſcią Páná tego/ niżli tym ſproſnym kąkolem kthory thákże/ iáko ſłyſzymy/ ma być ogniem ſpalon? RejZwierc 131 [idem] [WerReguła 99].

MPi