« Poprzednie hasło: BEŁKOTLIWY | Następne hasło: BEŁTOWY » |
BEŁT (12) sb m
e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | bełt | |
G | bełtu | bełtów |
A | bełt | bełty |
I | bełtem | bełty |
sg N bełt (6). ◊ G bełtu (1). ◊ A bełt (1). ◊ I bełtem (1). ◊ pl G bełtów (1). ◊ A bełty (1). ◊ I bełty (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
Strzała do kuszy ręcznej; pocisk; catapulta, sagitta BartBydg, Cn; telum BartBydg, Mącz, Cn; contus BartBydg; acclides, bolis, iaculum, soliferreum, spiculum Mącz; spiculum ballistae, cestrosphendone, falarica, pilum catapultarium, pennatum spiculum, scorpio, trifex [! zam. trifax], trispithama Cn (12): contus, telum, quod ferrum non habet, belth BartBydg 35b, 24; Telum, Bełt/ ſtrzałá/ cym bulc [!] y wſzeláka bróń poćiskna. Mącz 442c, 2d, 26a, 145b, 161d, 399d; Stárły ſię woyſká ſpolną ſmiáłością chrzęſt ſtráſzny/ Aż od ſtrzał záchmurzył ſię Słonecny [!] woz iáſny/ Ci z kuſz bełty/ ći z łukow/ ći ſię záś wręcz ſieką StryjKron 255.
Wyrażenie: »ślepy bełt« = prawdopodobnie: bełt wystrzelony bez celowania: Ieſt źwiérzę o iednym oku/ Któré záwżdy ſtoi w kroku. Slepym bełtem w nie ſtrzéláią/ A ná oko vgadzáią. KochFr 130.
Zestawienie:»bełt kuszny«: Spiculum, Grot v drzew żołnierskich yáko też ſtrzał y bełtow kuſznych. Mącz 408b.
Szereg: »strzała i bełt« cf »bełt kuszny«.
W przen (1): A gdy [miłość] wſzytkich ſtrzał pozbyłá/ Samá ſię w bełt obróćiłá/ Y proſto mi w ſerce wpádłá KochFr 7.
BZ