« Poprzednie hasło: BENGWANTY | Następne hasło: [BERAREK] » |
BER (7) sb m
e jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | ber |
G | bru |
A | ber |
L | brze |
sg N ber (4). ◊ G bru (2). ◊ A ber (1). ◊ [L brze.]
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
bot. Setaria italica L. (Panicum italicum L.); włośnica ber, roczna roślina zbożowa z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), uprawiana dla ziarna (może też: Panicum miliaceum L. (Rost) lub Lithospermum officinale L.; proso zwyczajne lub nawrot lekarski); panicum Mącz, Calep, Cn; lithospermum, milium solis Mącz (7): Lithospermum herba quam et officinae et medici Milium solis appellant, Iágły/ Ber. Mącz 196a, 275d; Wſzythki Ośierdźia ſoku niedobrego/ [są] iáycá ptáſze przepiekłe á twárde: Syr ſtáry/ Soczewicá/ Ber/ Iágły wſzelkie. SienLek 8v; Strum Lv; Bo ieſli ku náśieniu zboża wſzelákiégo/ Ziárná práwie ná wybór ſzukamy pięknégo: [...] Wzłączeniu ſwjm/ nádto mieć mniejſzą pieczą mamy? Zkąd ſye ma nie kopá bru/ nie źrzóbek przymnożyć/ Ale człowiek KochDz 106; Calep 751b; [(nagł) O Brze. (–) BER/ źiemie y powietrza takowego potrzebuie iáko proſo Cresc 1571 183].
Szereg: »proso albo ber«: Rownie ták iáko cżyni Goſpodarz więc miły/ Aby proſá álbo bru wroble mu nie piły. KmitaSpit A2v.
Synonimy: butwajc, proso, »włoskie proso«.
BZ