[zaloguj się]
[pdf]

CETNO (13) sb n

c- (10), cz- (3); cz- KłosAłg (2), KwiatKsiąż.

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
N cetno
G cetna
I cetnem
L cetnie

sg N cetno (4). ◊ G cetna (1). ◊ I cetnem (4); -em (1), -(e)m (3). ◊ L cetnie (4).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z tych samych przykładów) ‒ XVII(XVIII) – XVIII w.

Liczba parzysta; par Mącz, Cn; duplaris numerus, numerus par Cn (13): gdy licżnik y mianowacż ſą w czetnie KłosAlg Fv; GrzegRóżn N; Mącz 276c; Záśię inſzych Figur co ſtrony równé/ y kąty równé máią: á k temu téż kątów cetnem máią/ tych tákowych Diameter ieſt Linea proſta GrzepGeom D3v; nie w cetnie ſtać/ ná przodku ieden/ zá nim trzey/ potym pięć BielSpr 22v; SPráwić Ludźi [...] ná Vffce máłe po ſześći Koni álbo po cżterzy/ álbo po cżemu może być/ tylko áby w cetnie było BielSpr 72.
Zestawienie: »cetno czy(li) licho« = gra; par impar Mącz, Cn (2): Ludere par impar, Cetno czi licho gráć. Mącz 198c, 276d.
Szereg: »licho, (albo, nie) cetno; tak w cetnie jako i w lichu« (3 : 3): Y owſzem tha Licżba wſzythki inſze przed ſobą: tak thy ktore ſą w czetnie: iako y ktore ſą w lichu: w ſobie zamyka. KłosAlg A4; OrzRozm T3v; KwiatKsiąż 13; Dla tego ie lepák lichem kłádę [imparem numerum]/ bo ieſli by byli cetnem [in paritate]/ á niezgadzáli by ſię w oſądzeniu cżego/ záwżdyby iednego ſzukáć trzebá/ ktory by ſię ábo do tego ábo do owego zdánia przychylił ModrzBaz 92v. Cf Zestawienie.
Przen: Szczęśliwy los [aluzja do gry] (1):
Szereg: »komu cetno, komu licho« (1): Bo niewiedźieć komu pádnie cetno/ komu licho/ y iáko ſye długo powlecze Práwo GroicPorz ſ4.

Synonim: para.

KW