« Poprzednie hasło: [DASTYCHT] | Następne hasło: DASZNY » |
DASZEK (5) sb m
a oraz e jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | daszek |
I | daszki(e)m |
sg N daszek (4). ◊ I daszki(e)m (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) – XVIII w.
Znaczenia
1. Dem. od „dach” ῾przykrycie, wierzch budowli᾽; petasus Mącz, Cn; corona Mącz; tegillum Calep (3): Dáſzek máły który deſzczowi bróni ná dóm pádáć. Mącz 66a; Petasus [...], Kołpak álbo galka ná domu/ álbo Dáſzek na xſtałt kołpaká vczyniony. Mącz 295a; Calep 1050b.
Przen: Chatka, domek (1):
Przysłowie: bibl. Vbogiego żjwot lepſzy ieſt pod dáſzkiem [sub tegmine] ſwym/ niſz koſztowne potráwy w cudzym domv. BudBib Eccli 29/27 [29].
Wyrażenie przyimkowe: »pod daszkiem« (1): cf Przysłowie.
2. wojsk. Osłona chroniąca żołnierzy podczas szturmu (1):
Zestawienie: »daszek do szturmu« (1): Pluteus, Dáſzek do ſzturmu/ było przed czáſy nieyákie naczinie woyenne z rokićiny vpliecione á skórámi powleczone pod którym żołnierze do ſzturmu chodźili. Pawęźny ruſtunek może być zwan. Mącz 307b.
HJ