Wyrażenia: »dawność czasu« = z powodu długiego czasu; vetustas temporum JanStat (7): z ktorich [ksiąg] mało przyſzło ku poznaniu ludzſkiemu bowiem dawnoſcią cżaſu zaginęły. BielŻyw 110; Obruit eum oblivione vetustas, Dawność czáſu wynioſłá go z ludzkiey pámięći. Mącz 362a; WujJudConf 38v; SkarJedn 348; NiemObr 90; WujNT Hebr 5/12; SarnStat 1000.

»dawność domu« = starożytność rodu (2): PaprPan S4v; Bo oni dobrym obycżáiom bárzo ſzkodzą/ ktorzi w vpraſzániu vrzędow/ nicżem ſię inſzym więcey niepopiſuią/ iedno dawnośćią domu [stemmatum antiquitate] ábo Herbu ModrzBaz 42v.

»dawność starości« (1): iáko wſzytkie rzecży vpadáiące od niemocy y dawnośćią ſtárośći giną [vetustate pereunt] ModrzBaz 57.

Szeregi: »dawność abo starożytność« (1): Nie rzekł/ wiáruy ſię dawnośći/ ábo ſtárożytnośći/ ále nowośći. WujNT 733.

»zastarzałość i dawność« (1): A ták wymowki żadney z przodkow ſwych y z tey záſtárzáłośći y dawnośći mieć nie możeſz. SkarJedn 356.

»dawność, (albo, i) zwyczaj, (mniemanie)« [szyk 6 : 1] (7) : ktorzy [królowie] ſłowo iego miłowali y nad wſzelke [!] dawnoſci/ zwycżaie/ [...] przekładali SeklWyzn 3, C, d4v; CzechRozm A3; ten text poſpolity Łáćińſki ieſt dobrze doświádczony/ y ſámą dawnośćią/ y zwyczáiem kośćiołá wſzytkiego vtwirdzony.WujNT przedm 9; á temu nic ſzkodźić nie ma zwyczay iáki álbo dawność [praescriptione et diuturnitate non obstantibus. JanStat 851]. SarnStat 1075 [idem] 1111.

Wyrażenia przyimkowe: »dla [= z powodu] dawności«; propter vetustatem JanStat (5): Dla dawnośći tego [cudów czynionych przez św. Stanisława] nie chćiẃie tho Kárdynałowie prziymowáli. BielKron 362v, 153; Neque tum elanguit cura hominum e mora, Nie zlieniáło ſtáránie ludzkie dla dawnośćy/ to yeſt nic ym nie zeſzło ná ſtárániu. Mącz 183d; SarnStat 475, 611.

»prze(z) [= z powodu] dawność« (6): ále tá rzecżká po kilku dni wyſchłá przez dawność deſzcżá. BielKron 84; Gdyż tedy tákie rzecży ſą wątpliwe/ przez dawność á niepiſánie pierwſzych ludzi BielKron 335, 13v; GórnDworz F4v; KochWz 135; WujNT 509.

»z dawności« (5): PatKaz III 88; BielKron 335v; Bo ná mogiłách ſą ſłupy wyryte Marmurowe/ [...] ále iuſz niktore z dawnośći mchem porosły StryjKron 260; SapEpit Bv; Gdźie ſię Skrwá prędka hurmem w Wiſłę tocży/ Ktora Mázury od Dobrzyńſkiey włośći Dźieli z dawnośći. KlonFlis G.

»z dawnością« (1): Choćiaż pozwirzchny tytuł/y dźiedżicność [!] Kośćiołá Powſzechnego/ zacność y powołánie imieniá Chrześćiáńſkiego z dawnośćią po ſobie pokázuią. WujJudConf 137.

»za dawnością« (2): LibLeg 11/10v; zá dawnośćią czáſow [vetustate temporum JanStat 758] wiele rzeczy przychodzą w wątpliwość SarnStat 1000.

Przyslowie: Fortuná co da/ to záśię wźiąć może/ A v niéy żadna dawność nie pomoże. KochPieś 35.

Fraza: »dawność, dawnośćią idzie (a. wynidzie)« = praescriptionis procedat, praeseriptio currit JanStat (10 : 1): RejKup n6v; Dzyećiom młodym dawność nie idzye czynić o krzywdę ſwą iedno gdy przyidą ku látom UstPraw G4v; iákóż y tym/ którzy ſą ięći przez Tátáry/ chcemy áby żadna dawność nie ſzłá. SarnStat 778; ACz dawność máiętnośći álbo dźiedźictwá w pieniądzách [...] byłá chowána/ y ſzłá SarnStat 781, 639, 679, 700, 778 [2 r.], 1167, 1168.

Zwroty: »dawnością się bronić« = vetustate se defendere Mącz [szyk zmienny] (4): Mącz 491a; tedy chcą ſie dawnośćią roku czynienia o złodźieyſtwo bronić [praescriptionis annualis, volunt et nituntur se tueri JanStat 619]. SarnStat 700, 504, 779.

»dawnością ginąć« (1) : Rzecz krádźiona dawnoſćią nigdy nieginie. GroicPorz ee.

»mieć dawność« = praescriptionem habere JanStat [szyk zmienny] (8): Vſtáwiliſmy iż męſzczyzná ma dawność trzy látá y trzy mieſiące UstPraw G4v, I3v; Ieſt dawna przypowieść práwna: że Bábizná dawnośći nie ma, y ieſt to in vſu SarnStat 1266, 538, 593, 677, 689, 777.

»dawnością szkodzić« (1): á tákowy czás wźięty nic nie ma dawnością ſzkodźić [praescriptione non obstante JanStat 595] SarnStat 504.

»dawnością tracić« (2): Ktoby komu pożyczył żytá á nie czyniłby o nie przes cżtery látá/ táki niedbálec [...] tedy ie iuż dawnośćią tráći. UstPraw G4v, I3.

»dawnością wydzierżeć« (1): praescribere apud Iurisconsultos, Dawnością wydzierżeć. Mącz 375c.

»dawnością wypędzić« (1): Ano zła poſſeſia á trudno tám ſędzić/ Iáko złego ſąſiádá dawnoſcią wypędzić. RejZwierc 247v.

Wyrażenia: »dawność czasu« = temporis praescriptio JanStat (4): Praescriptio, est exceptio rei ex tempore congruens, vissczye dawnoscyą czaszv BartBydg 122; GroicPorz gg3; gdyż temu záwádźiło milczenié przerzeczoné/ y dawność ták długiégo czáſu. SarnStat 689, 779.

»dawność mieścka« (1): zadzierzałem ye [morgi] wpokoiv daley nysch dvadziesczia lath hy daley przesz vsisthka davnoscz myesczka ZapWar 1543 nr 2505.

»dawności przedzierżenie (a. przedzierżanie a. wydzierżenie); dawnością dzierżenia; dawność wydzierżawać« [szyk zmienny] (3; 1; 1): Vsucapio, Właſność dawnośćią dzierżenia oſięgniona y prziwłaſzczona. Mącz 510d, 375c, 510d; Abowiém gdy trzy látá wynidą/ dług tákowy nie będźie mógł bydź wyćiągány od ſzláchćicá/ wedle poſtánowienia Státutu tego/ który mu zábróni przedźierżánié dawnośći trzech lat [obstante triennali praescriptione JanStat 1034] SarnStat 276, 778.

»dawność ziemska« = praescriptio terrestris JanStat (13): UstPraw H3; DAwnośći Ziemſkié/ któré w innych źiemiách Króleſtwá náſzégo bieżą/ téſz w źiemiách náſzych Ruſkich chcemy áby ſzły SarnStat 778; od którégo zápiſánia/ w wiązánia w Ziemſtwie/ wſzeláka prȩſcryptia y dawność źiemſka/ [...] bierze początek y moc. SarnStat 1167, 685, 778, 1167, 1168, 1177 (12).

Wyrażenia przyimkowe: »prze(z) [= z powodu] dawność« = per praescriptionem JanStat (3): Kto o głowę zábitą po zábićiu nieczyni práwem przes trzy látá: táki niedbálec choćby potym chćiał/ tedy iuż przes dawnoſć niemoże. UstPraw G4v, H3, I3v.

»za dawnością« (2): Iako tho yest nywa nasha ktorachmy zatrzimaly shadawnosczyamy y przothky nasshemy ZapWar [1547] nr 2645; tákowy rękoymia ieſli ſłownie ręczył/ iż nie zapiſem/ będzyeli miał pokoy o ono rękoiemſtwo rok y ſzeſć niedzyel/ iż niebędzye przes iſtcá gában álbo pozywan: tedy zá dawnoſćią powodu zniknie. UstPraw F4v.