« Poprzednie hasło: DEPUTACYJA | Następne hasło: DEPUTOWAĆ » |
DEPUTAT (113) sb m
e jasne, a pochylone.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | deputåt | deputåci |
G | deputåta | deputåtów |
D | deputåtowi | deputåtóm |
A | deputåta | deputåty |
I | deputåty | |
L | deputåciéch |
sg N deputåt (4). ◊ G deputåta (3). ◊ D deputåtowi (2). ◊ A deputåta (1). ◊ pl N deputåci (30). ◊ G deputåtów (31); -ów (23), -(o)w (8). ◊ D deputåtóm (7); -óm (5), -(o)m (2). ◊ A deputåty (8). ◊ I deputåty (24). ◊ L deputåciéch (3).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
Osoba wyznaczona lub powołana do kolegialnego organu władzy rządowej dla załatwienia jakiejś sprawy; designatus JanStat; extraordinarius Cn [deputatus Łac śr] (113): ná káżdym Seymie o Corecturze práwá ſwego mowićie/ y Deputati ná to wyſadzaćie GórnRozm D4v, D4v; Pieniadze Posłom aby dano y Deputatom ktorzy siedzieli za correctarze Iuris. ActReg 4; obiecano nato dac deputati ktorzyby wto weirzeli ActReg 25; iednak tak rzeczy staneły aby te sprawy przez Deputaty się odprawowały ActReg 51, 4v; [skazaliśmy] áby wſzytki Práwá y Státutá koronné/ [...] od pewnych Deputatów w práwie náuczonych [a certis designatis iuris peritis JanStat 141]/ ták duchownych iáko świetckich oſób były przeyźrzáné SarnStat 55; Abowiém oné/ iáko y inné práwá rozſądkowi tym Deputatóm poruczymy [correctorum iudicio committimus JanStat 143] SarnStat 56; DEputuiemy do páná Podſkárbiégo Koronnégo cztérzy oſoby Deputatów/ dwu z Rády/ á dwu z Rycérztwá ad hunc ſolum actum SarnStat 361; A Naprzód po odebrániu tych prowentów/ pan Podſkárbi z Deputaty pieniędzy odliczyć ma ná pułroká cáłé żołniérzóm SarnStat 363; DEputaći iedno od Séymu do Séymu drugiégo trwáć będą ná tym vrzędźie ſwym SarnStat 364, 39, 55, 57, 91, 364 (64).
a. Członek trybunału, sędzia; apolectus, deputatus, extraordinarius, iudex delectus Cn (43): Iá rozumiem iż ieſt Trybunał zdrowy/ tylko popráwy w niektorych rżeczach/ á w obieraniu Deputatow lepſzego rżądu potrżebuie. GórnRozm K4v; Tenze do deputatow z liſti poſelal na tribunali zalecaiac ſprawi ſwoich PaprUp I4, I4; Deputaty do exorbitancyi aby dano. ActReg 4, 4, 61, 156; A o té wſzytkié wyſtępki/ y winy ich wysſzéy opiſáné/ ma bydź rozſądek tu w Rádźie/ przez Deputaty SarnStat 17; iż będźiem [my król] powinni ná Séymiéch ná ich Aktcie/ któré przypádną ták z Appelláciiéy/ iáko y z ruſzenia/ Deputaty pány z Rády náſzéy ku ſądowi Ziemſkiému dáwáć SarnStat 742; Tákże Deputaći Koronnych Woiewództw winni będą pod obowiązkiem przyśięgi ſwéy/ z témi Deputaty Wołyńſkiémi ſpráwy obywátelów Wołyńſkich y Brácłáwſkich/ źiem práwem ich właſnym ſądźić. SarnStat 868, 44, 723, 853 [4 r.], 860, 865 [5 r.] (33).
Synonim: a. trybunalista.
AC