« Poprzednie hasło: DERYWACYJA | Następne hasło: DESKA » |
DESCENS (17) sb m
Oba e jasne.
Fleksja
pl | |
---|---|
N | descensy |
G | descensów |
D | descensóm, descensåm |
A | descensy |
I | descensami |
L | descensach |
pl N descensy (1). ◊ G descensów (6); -ów: -ow Oczko (4 : 2). ◊ D descensóm (4), descensåm (1) Oczko (4 : 1). ◊ A descensy (2). ◊ I descensami (2). ◊ L descensach (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.
lek. Dolegliwość mogąca występować w różnych częściach ciała, której przyczyną miało być zstępowanie nadmiaru gorąca z wyższych w niższe części ciała [descensus ‒ schód, ścieżka, droga na dół idąca Mącz 370d; – zstąpienie na dół Calep; zstępowanie na dół, schodzenie – descensus Cn] (17): z chorób káżda/ będźie álbo zwiérzchnia/ álbo wnętrzna/ od trzech cżęśći ćiáłá przednieyſzych pochodząca. Bo albo od głowy per neruos póydźie/ po wſzyſtkim ćiele/ álbo w któryle kąt ćiáłá wpádnie/ co deſcenſámi názywáć zwykli Oczko 16v; gdyż gorąca [woda] bárzo ſzkodźi/ á deſcenſow nietylko nie vmnieyſza/ ále tem bárźiéy przymnaża Oczko 16; A iż przy tákich deſcenſách/ kurcze/ powietrza ruſzenié/ guzy twárdé/ miéyſcá opuchłé/ á náćiékłé bywáią/ té błotem [...] okłádáć ſyę godźi Oczko 17; [cieplice] Pomogą tedy Niewiáſtam bárzo wilgotnym/ [...] kroſtam/ liſzáióm/ wrzodóm zaſkórném/ deſcenſóm/ boleniu cżłonków/ nieſtráwnému żołądkowi/ y inſzym przypadkóm Oczko [40], 14 [3 r.], 14v, 15v, 16 [3 r.], 16v (17). [Cf Cn: spadek wilgotności, descens non est polonicum.]
Synonimy: schod, schodzenie, stąpienie, zstępowanie.
AC