« Poprzednie hasło: DESPERACYJA | Następne hasło: DESPEROWAĆ » |
DESPERAT (11) sb m
Oba e jasne, a pochylone (w tym w a 2 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | desperåt | desperåci |
G | desperåta | desperåt(o)w |
I | desperåty |
sg N desperåt (5). ◊ G desperåta (1). ◊ pl N desperåci (2). ◊ G desperåt(o)w (2). ◊ I desperåty (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVIII w.
Znaczenia
Człowiek zrozpaczony; desperatissimus, qui mentem abiecit, perditus homo Cn [desperatus – rozpaczony BartBydg; – ten który o sobie nadzieję utracił Calep; zwątpiony ‒ desperatus Cn] (11): gdy by miáł miecz abo co takiego niechciał ſobie tego vczynić/ co inſzy deſperáći czyniá MurzHist S4v; BielKom F2v; RejZwierz 8; Loktek żáłośćiwy będąc s ſtrácenia oycżyzny/ chodził płácżąc iáko deſperat po leſiech BielKron 368v; iſz z Káimá nie tylko mężoboycá/ ále ſrogi ſię deſperat ſtał/ iſz pokuty przyiąć niechćiał/ á w miłośierdziu Bożym roſpacżał. SkarŻyw 263.
a. Człowiek szaleńczo, rozpaczliwie odważny; coniciens se in pericula, prodiga gens animae, prodigus animae, prodigus sanguinis, parabolus Cn (6): RejWiz 70 marg, Cc5; Y nie práwy to Rycerz/ co ſie śmierći boi/ A tho záſię deſperat/ co też o nię ſtoi. RejZwierz 125; Bywáli miedzy tymi doſperaty [!] tácy mężowie iż ieden ze trzemi cżynił BielSpr 19, 19, 51.
Synonimy: rozpaczony; a. śmiały, zuchwalec.
AC