[zaloguj się]
[pdf]

DOSIADAĆ (6) vb impf

o jasne, pierwsze a pochylone, końcowe jasne.

Fleksja
inf dosiådać
indicativus
praes
pl
3 dosiådają
imperativus
sg
2 dosiådåj
conditionalis
pl
3 m pers by dosiådali

inf dosiådać (2). ◊ praes 3 pl dosiådają (1). ◊ imp 2 sg dosiådåj (2); -åj (1), -(a)j (1). ◊ con 3 pl m pers by dosiådali (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.

1. Siadać na grzbiet zwierzęcia w celu jazdy wierzchem (2):
Zwrot: »konia dosiadać« (1): Vmiey rzekę przepłynąć/ i row ſnadnie ſkocżić/ Konia prętko doſiadać/ i dobrze im tocżić. KochSat Cv.
Przen: Opanowywać, utrzymywać w karbach, skierowywać na właściwą drogę (1): LAkomſtwo miłe/ zazdrość/ pychá/ dobre mienie/ Snádnie nam pokáźiło poććiwe ſumnienie/ [...] Wſzákże tą dobra wola oſtrog potrzebuie/ Bo ſwawola tym źrzobkom bárzo roſkázuie. Co nie dádzą doſiadáć á názbyt wirzgáią RejZwierc 269.
2. Trwać, przebywać na danym miejscu do określonego momentu (3): Do noczy czaſem doſyaday [o kupcu] Na oſtatku kramy ſkladai. RejKup e3v.
praw. Zwroty: »sądow dosiadać« = załatwiać wszyskie sprawy, wniesione na dane roki sądowe lub odprawiać roki sądowe, wywiązywać się z obowiązków sędziowskich (1): Czo się thes thicze Sandziow Pothsąthkow i sandow swich abi dosiadali a oynych [!] abi nieprzekladali ZapWar 1545 nr 2646.

»woley dosiadać« = korzystać z ostatnich lat przyznanej wolnizny (1): Bo tácy zli zyemiánie/ wſzytko powiedáią/ Iż teraz wśi choć ſtáre/ woley doſiadáią. RejZwierz 101v.

3. Dotrzymywać towarzystwa; tu przen: zrównywać się, stowarzyszać się (1): Ná pochlebcę. [...] Zyẃże ſie tą niecnotą/ by Bocian żábámi/ Lecż rádzęć nie doſiaday cżáſem rowno z námi. RejZwierz 123.

Formacje pochodne cf SIEDZIEĆ.

LZ