[zaloguj się]
[pdf]

DWADZIEŚCIA (901) nm

dw- (895), gdw- (6); dw- : gdw- ZapWar (45 : 6) [w tym: pisarz nr 100 dw- : gdw- (3 : 6)].

W pisowni łącznej (891), w pisowni rozłącznej (10).

Oba a oraz e jasne (w tym w pierwszym a 15 r., w drugim 24 r. błędne znakowanie).

Fleksja
pl
N m pers dwadzieścia
m an dwadzieścia
subst dwadzieścia
G dwudziestu, dwiudziestu, dwadziestu, dwadziesta, dwadzieścia
D dwudziestu, dwudzieścia
A m pers dwadzieścia
m an dwadzieścia
subst dwadzieścia, dwudziestu
L dwudziestu, dwudzieściu, dwadzieścia, dwadzieścia
inne formy
pl N nsb - dwadzieścia; pl G nsb - dwadzieścia; pl A nsb - dwadzieścia; pl I - dwudziestą, dwiemadziesty, dwiemadziestoma, dwiemadzieściama, dwudziestu, dwadzieścia; - dwadzieścia

N m pers dwadzieścia (57). m an dwadzieścia (4). subst dwadzieścia (105). Poza związkami z rzeczownikiem dwadzieścia (14). ◊ G dwudziestu (103), dwiudziestu (1), dwadziestu (2), dwadziesta (1), dwadzieścia (5) [w tym 3 r. w zestawieniach liczebnikowych]; dwadziesta LibMal 1552/167v [zapis: dwadzieſthą]; dwudziestu : dwiudziestu : dwadziestu : dwadzieścia ZapWar (27 : 1 : 2 : 1; 1532 nr 2472: 1514 nr 2121 [zapis: dwądzeszthu], 1549 nr 2681 [zapis: dwadziesthu]: 1524 nr 2314); dwudziestu: dwadzieścia Leop (12 : 1; 3.Esdr 3/2), BielKron (14 : 2; 4v, 6), SarnStat (2 : 1; 1244). Poza związkiem z rzeczownikiem dwadzieścia (1). ◊ D dwudziestu (3) Leop (2), BibRadz, dwudzieścia (1) ForCnR A3. ◊ A m pers dwadzieścia (31). m an dwadzieścia (5). subst dwadzieścia (433), dwudziestu (1); dwadzieścia : dwudziestu ReszHoz (1 : 1; 128 (sto i dwudziestu panien wyposaża). Poza związkami z rzeczownikiem dwadzieścia (10). ◊ I dwudziestą (19), dwiemadziesty (6), dwiemadziestoma (1), dwiemadzieściama (1), dwudziestu (1), dwadzieścia (2) [w zestawieniach liczebnikowych]; dwiemadziesty UstPraw (2), BielKron (2); dwudziestu Leop Luc 14/31 (ze dwudziestu tyśięcy ciągnie); dwadzieścia MiechGlab 26 (dwadzieścia i pięć drogami), MurzHist R (przede dwiema a dwadzieścia lat); dwudziestą : dwiemadziesty SarnStat (4 : 1); dwiemadziesty : dwiemadziestoma : dwiemadzieściami ZapWar (1 : 1 : 1; 1523 nr 2226 : 1509 nr 2051), ~ -ą (16), -a (2) LibMal, -ąm (1) BiałKaz. Ze składnią wykolejoną dwadzieścia (1) LibLeg 10/98v (przysięgamy [...] sto tysięcomi i dwadzieścia tysiącmi [...] prorokom). ◊ L dwudziestu (65), dwudzieściu (1), dwadzieścia (1) [w zestawieniu liczebnikowym]; dwadzieścia MiechGlab 4 (roku Bożego we dwadzieścia i ośmi po tysiącu i po dwu set); dwudziestu : dwudzieściu ZapKościer (1 : 1; 1587/71). ◊ W skupieniach liczebnikowo-rzeczownikowych, pełniących funkcję przydawki ilościowej miary takich rzeczowników nadrzędnych, jak liczba, summa, waga, wina itp. dwadzieścia (26) (pod wagą dwadzieścia syklow BibRadz Ez 4/10, ma zapłacić winę sto i dwadzieścia grzywien SarnStat 239).

Składnia orzeczenia: dwadzieścia (kogo, czego) jest, było (18), dwadzieścia (kogo, czego) są, byli (4), dwadzieścia (czego) była (1), dwadzieścia (z elipsą wyrazu oznaczającego przedmiot liczony lub ze składnią dwuznaczną) byli (3); dwadzieścia (kogo, czego) jest, było HistAl, Leop, BielKron (5), GrzepGeom (2), RejZwierc, BudBib (4), Strum, ZapKościer, Phil; dwadzieścia (kogo, czego) są, byli HistLan, MWilkHist, StryjKron; dwadzieścia (czego) była Leop 3.Reg 9/10; dwadzieścia (kogo) było : dwadzieścia (kogo) byli SkarŻyw (1 : 1); dwadzieścia (z elipsą wyrazu oznaczającego przedmiot liczony lub ze składnią dwuznaczną) byli BibRadz, Mącz, SkarŻyw.

Składnia rządu lub zgody liczebnika z wyrazem oznaczającym przedmiot liczony dla poszczególnych przypadków: w składni rządu z rzeczownikiem w G pl: N (41), G (67), A (179), I (6), L (26), w skupieniach liczebnikowo-rzeczownikowych (6); w składni rządu z rzeczownikiem zbiorowym w G (1) (z dwudziestą braciej StryjKron 305); w składni zgody z rzeczownikiem w pl: A (1) HistAl M2v, L (3) BibRadz 2.Par 8/1, Mącz 173b, Calep 1123a; w składni zgody z rzeczownikiem w du: L (2) we dwudziestu groszu LibMal 1545/101v, po dwudziestu dniu BibRadz 2.Reg 24/8.

[Uwaga: Składnię zestawień liczebnikowych opracowano osobno w części im poświęconej.]

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Liczebnik główny; viginti Murm, Mymer1, Mącz, Calep, Cn (901): Murm 199; Mymer1 42v; GliczKsiąż I8v; Mącz 79a, 493a [2 r.], 496b [2 r.]; bo czworá pięć/ vczyni dwádźieśćiá. GrzepGeom Mv; Vicenarius ‒ Dwadzieſczia w liczbie maiąci. Calep 1121a, 1121a, 1123b.

W połączeniu z rzeczownikiem, zaimkiem, przymiotnikiem oznaczającym przedmiot liczony (332):

W składni rządu z G pl (325): Iakom ya nyeprzyszethl sze dwyemadzesczama person ZapWar 1509 nr 2051; o ktorą myą pozyva pod dwyema dzyesthy kop ZapWar 1523 nr 2226; a nym mv skody vdzielal yako gdwadziesczia kop ZapWar 1530 nr 2432, 1503 nr 1948, 1504 nr 1946, 1507 nr 1988, 1509 nr 2057, 1513 nr 2111 (33); MetrKor 40/813, 57/116v, 59/274v; PatKaz III 104v; tak yſz wedwudzieſtu godzin vmarza cżłowieka FalZioł I 22d, 1 52a, b, 73a, II 23; LibLeg 10/59, 11/57v, 95, 95v, 140v; powyedziala ze ich moglo bycz okolo dwadzieſthą grziwyen. LibMal 1552/167v, 1543/69v, 1544/77v, 1545/107, 1547/130, 1548/147v, 1552/168v, 169; Bog wie zechmy dwadzieſcia zań ſrebrnikow dali RejJóz B8v, Bv; RejKup cc2; á od dwudzieſtu Słoniow s kámienia ritych był wożon HistAl L7, H, H6v; MurzHist D4v; KromRozm II t2v; KromRozm III E5; BielKom E3v; GliczKsiąż P4v; kthore przychodzą ku wadze dwudźieſtu złotych Polſldch ná Monethę. GroicPorz k3v; Przyſyężnicy biorą groſzy dwádzieſćiá GroicPorz bb3v, k3v [2 r.], ſ2v, ſ4, x, mm2; I byłá wſſyſtká ſummá ſynow Iſráelſkich/ [...] od dwudzieſtu lath y wyſſey [a vigesimo anno et supra] Leop Num 1/45; A gdy iuſz wyſſlá dwádzieśćia lath [expletis autem annis viginti] iáko był zbudował Sálomon dwa domy Leop 3.Reg 9/10; Tedy Krol Sálomon/ dał Hirámowi dwádzieśćia miáſtecżek [viginti oppida] w źiemi Gálileyſki. Leop 3.Reg 9/11, Ex 30/13, 14, 36/23, 25, Num 1/28 (18); ieſliby był dług dwádzyeſćiá grzywien UstPraw F4v; BibRadz Gen 31/38, 41, Num 1/20, 22, 36 (36); ták żeſmy ich dwádzieśćia zábili á więcey ránili BielKron 447; ledwie nas dwádźieśćiá przypłynęło BielKron 454, 15, 16, 35v, 39, 39v (66); Bis deni anni, Dwádzieściá lat Mącz 25b, 6a, 54b, 7Ią, 179c, 236a (12); SienLek 68v, 95, 157, 160, 163v; LeovPrzep kt, A, D3, D4; GórnDworz I2; BielSat C2, G; W Pręt tedy będźie dwádzieśćiá ſztuk GrzepGeom Mv, Mv; HistRzym 4v; HistLan A3v [2 r.]; RejZwierc 274v; BielSpr 43; WujJud 61v; RejPosWstaw [1432]; A było Sedekiaſzowi dwádzieśćia lat y rok BudBib 2.Par 36/11, Gen 11/24, 32/14 [2 r.], 15, Ex 38/10 [2 r.], 38/11 [2 r.] (32); Strum D4, Q2v; ktore [królestwo] przed dwudźieſtąm lat iedney wiáry było BiałKaz I; BudNT Act 27/28; CzechRozm 136; ModrzBaz 138v; Oczko 19v, 20 [2 r.]; dwádźieśćiá żołnierzow y ſtrożow ich w Chryſtuſa vwierzyli. SkarŻyw 180; iáko we dwudzieſtu lat/ młodziuchną zoſtawſzy wdową SkarŻyw 195, 57 [2 r.], 143, 180, 225, [237] (18); za Summę marc. dwadzieścia liczby pruſki ZapKościer 1579/2v, 1580/4, 1582/26v, 1587/71, 1583/88v [2 r.]; Ktorego [kamienia] mężow dwádźieśćiá. Ledwie mogą ruſzyć z mieyſcá. MWilkHist G4, G4v; StryjKron 122, 305, 607, 637; GórnRozm Cv; Leſek trzeci [...] Kroleſtwo rozdzielel miedzi dwadzteſcia [!] Sinow PaprUp A4v; GostGospSieb +4; GostGospPon 170; Phil E3; WyprPl A4v; WujNT Act 27/28; przed dwiemádźieſty lat SarnStat 11; máią bydź karáni winą dwudźieſtą grzywien Pólſkich [poena marcarum 20. Polonicalium puniantur JanStat 512] SarnStat 29; których dwádźieśćiá grzywien áni on ſam N. iáko dłużnik/ áni ty zań iáko rękoymia niezápłáćił. SarnStat 1244, 16, 29, 107, 152, 209 [2 r.] (15); GrabPospR L3; koſsę dwádźieśćiá łokći długą PowodPr 49; VotSzl Cv. Cf »dwadzieścia razow«.

W składni rządu z G sg rzeczownika zbiorowego (1): z dwudzieſtą bráćiey/ y tyſiącem piącią ſet iezdnych StryjKron 305.

W składni zgody z pl (4): ktorey ſzyrokoſc byłá ná dwadzieſcia ſtaiánia HistAl M2v; po dwudźieſtu lećiech BibRadz 2.Par 8/1; Intra viginti dies. We dwudzieſtu dniách Mącz 173b; Vigessis ‒ Odwudzieſtu pienia dzach [!]. Calep 1123a.

W składni zgody z du (2): zaſtawylem we dwvdzyeſthu groſſu. LibMal 1545/101v; przyſzli po dźiewiąćiu mieſiącoch y po dwudźieſtu dniu [in fine novem mensium et viginti dierum] BibRadz 2.Reg 24/8.

Z elipsą wyrazu oznaczającego przedmiot liczony lub z jego skrótem (31): Ian vysznyewszky nyeprzyszethl szedwyemadzesczthoma. ZapWar 1509 nr 2051, 1546 nr 2648; wynyen [...] dacz 30 gr a ieſli mieſzczanyn thedi dwadzieſzczia gr MetrKor 57/120v, 57/120v, 59/282v; Też piłułki peſtilenciales/ [...] na każdy tydzień po dwudziesſtu bierane FalZioł V 73v; MiechGlab 41; GliczKsiąż P3; Leop Num 11/19; A ieſliżby tám iedno tylko dwádźieśćiá [viginti] byli ználeźieni? BibRadz Gen 18/31, Gen 18/31, Num 11/19, 2. Par 3/8, Ez 4/4; zábił przy namniey dwádźieśćiá z náſzych Máchometanow BielKron 460v, 77, 463; Mącz 128a; kupiwſzy gdzie ná dole kilkádzieſiąt álbo ſto iáłowicz/ przepędzi ie máło dáley ná gorę/ álbo tákże báránow/ álić máło nie dwádzieſciá káżdego z nich do kuchniey dármo przypáść może. RejZwierc 111; BudBib 3.Reg 6/2; Strum [H]; StryjWjaz B3v; CzechRozm 139; Oczko 27; ale gdy rok/ dzieśięć/ dwádzieśćia/ minęły SkarŻyw, 270, 30, 102, 460, 570; ReszHoz 129; GostGosp 14.

Zestawienia: »dwadzieścia a dwadzieścia« = po dwadzieścia (1): Viceni et vigeni, Po dwudzieſtu/ álbo dwádźieściá a dwádźieściá. Mącz 493a.

»dwadzieścia razow« (1): Vicies ‒ Dwadzieſczia razow. Calep 1121a.

Zestawienia liczebnikowe (521):

Składnia orzeczenia:

w zestawieniach z liczebnikami od pięciu wzwyż: dwadzieścia (kogo, czego) jest, było (34), dwadzieścia (kogo, czego) są, byli (5), dwadzieścia (co (N lat)) są (1); dwadzieścia (kogo, czego) jest, było HistAl, Leov, RejAp, GrzepGeom, RejZwierc, BudBib (2), BiałKaz, StryjKron (3), WujNT; dwadzieścia (czego) są GroicPorz, SarnStat; dwadzieścia (co (N lat.)) są GrzepGeom; dwadzieścia (kogo, czego) jest, było: dwadzieścia (kogo, czego) są, byli Leop (3 : 1), BibRadz (6 : 1), BielKron (13 : 1).

W zestawieniach z liczebnikami od jeden do cztery: dwadzieścia (kogo, czego) jest, było (13) [w tym: rzeczownik znajduje się w sąsiedztwie liczebnika dwadzieścia 11 r., w sąsiedztwie liczebnika od jeden do cztery 2 r.], dwadzieścia (kogo, czego) są, byli (12) [w tym: rzeczownik znajduje się w sąsiedztwie liczebnika dwadzieścia 10 r., w sąsiedztwie liczebnika od jeden do cztery 2 r.], dwadzieścia (kto, co) są, byli, były (9) [w tym: rzeczownik znajduje się w sąsiedztwie liczebnika dwadzieścia 3 r., w sąsiedztwie liczebnika od jeden do cztery 6 r.]; dwadzieścia (kogo, czego) jest, było BibRadz, StryjKron (2); dwadzieścia (kogo) są CzechRozm; dwadzieścia (kto, co) są HistAl, HistRzym, BielSpr, BudNT; dwadzieścia (kogo, czego) jest, było: dwadzieścia (kogo, czego) są, byli: dwadzieścia (kto, co) są, byli BielKron (5 : 1 : –), RejAp (4 : 7 : ‒), ModrzBaz (1 : 1 : ‒), WujNT (‒ : 2 : 5).

Składnia rządu lub zgody liczebnika z wyrazem oznaczającym przedmiot liczony dla poszczególnych przypadków:

W zestawieniach z liczebnikami od pięciu wzwyż: w składni rządu z rzeczownikiem w G pl (295): N (51), G (19), D (2), A (179), I (11), L (17), w skupieniach liczebnikowo-rzeczownikowych (16); w składni zgody (9) [w tym cum lat (3)] : N (1) [cum lat] sto i dwadzieścia pedes GrzepGeom Nv, D (1) na przećiwko dwudziestu i piąci tysiącom Leop Ez 48/21, A (2) [w tym cum lat (1)] na pięć i dwadzieścia albo trzydzieści stajania Leop Ioann 6/19, sto i dwadzieścia pedes GrzepGeom Nv, I (2) dwadzieścia i pięć drogami MiechGlab 26, sto tysiącomi i dwadzieścia tysiącmi LibLeg 10/98v, L (3) we dwudziestu i dziewięci leciech BibRadz Gen 11/24, 2.Par 29/1, SkarJedn 97.

W zestawieniach z liczebnikiem od jeden do cztery: w składni rządu z rzeczownikiem w G pl (116) [w tym: rzeczownik znajduje się w sąsiedztwie liczebnika dwadzieścia 81 r., w sąsiedztwie liczebnika od jeden do cztery 35 r.]: N (43), G (18), D (1), A (42), I (4), L (6), w skupieniach liczebnikowo-rzeczownikowych (2); w składni rządu z rzeczownikiem zbiorowym w G sg braciej (1); I (1); w składni zgody (56) [w tym: rzeczownik znajduje się w sąsiedztwie liczebnika dwadzieścia 4 r., w sąsiedztwie liczebnika od jeden do cztery 51 r.]: N (23) (np.: dwadzieścia czterzej starcowie BudNT Apoc 5/14; oni czterzej a dwadzieścia starszy WujNT Apoc 5/14, 11/16), G (2) (dwudziestu i dwu kopu ZapWar 1550 nr 2671, dwudziestu i jednego roku BudBib Ier 52/1), A (24), I (1), L (4) (we dwudziestu i we czterech leciech BielŻyw 116; we dwudziestu leciech i we czterzech GórnDworz Aa, na owych literach dwudziestu i trzech JanNKar C3v), w zespoleniu liczebnikowo-rzeczownikowym (1), w składni wykolejonej (1) A dwadzieścia i cztery knafle srebrnych LibLeg 11/157.

a. Występuje jako składnik liczebnika głównego (519):

W zestawieniach ze spójnikami (446):

Spójnik „i” łączy dwa ostatnie człony (387):

dziesiątki i jednostki (241): Iakom ya nyevynyotha [!] dwądzeszthu kop pozyczonych ydwa Slachathnyemv adamovj zelyszewa ZapWar 1514 nr 2121; nyevzialy gdviv dziesthv hy osmy vyeprzov karmnych ZapWar 1532 nr 2472, 1507 nr 2025, 1511 nr 2100, 1517 nr 2233, 1532 nr 2416, 1535 nr 2547 (10); ForCnR A3; Murm 200 [2 r.]; Mymer1 42v [2 r.]; Na dwudzieſtu y na cżterzech ſtop FalZioł IV 34d; BielŻyw 116; wpada w morze Euxinum dwadzieſcia y pięć drogami roznimi. MiechGlab 26, 34, 70; MetrKor 57/115v, 118v, 59/271v, 273v, 279v; dwadziesczia y trzi konye [...] wzietho LibLeg 10/58v; wzyentho lanke ſknaflamy dwadzyeſczya y cztheri knaflye srebrnich LibLeg 11/157, 9/50, 11/156v, 157; LibMal 1543/67; Ci ſą dwádzieſciá y cżterzey krolowie HistAl M4v, H7, [I3]v; GliczKsiąż I; we dwudźieſtu y w piąći lat GroicPorz b3, c3v [2 r.], k3; aſz Marcellinus Papieſz naprzod dwadzieśćiá y pięć presbiteros/ [...] poſtánowił KrowObr 35v, 29, 78v marg, Ss3; ná przećiwko dwudzieſthu y piąci thyſiącom [viginti quinque millium] Leop Ez 48/21, Num 26/62, Ios 18/28, Iudic 20/15, 2.Par 7/8, 20/31 (18); máią być winą karáni/ á to dwiemádźieſty y ośmią grzywien UstPraw A3v, B; WyprKr 107, 109; gdy był we dwudźieſtu y dźiewięći lećiech [novem et viginti annos] BibRadz Gen 11/24, 23/1, Ex 26/6, Ios 19/30, 1.Par 7/40, 2.Par 36/5 (20); Antenor wykonawſzy ná kroleſtwie Troiáńſkim dwádzyeściá y dwie lecie BielKron 61; á ták s tych dwu domu było ſtárſzych nád inemi dwádzyeściá y cżterzey BielKron 74; w ktorym było dwadzieśćiá y cżterzy thyśiące Turkow BielKron 256v; ći dwádzieśćiá y ośḿ mężow mieli ie od thego hámowáć á przeſtrzegáć BielKron 272; miał pięć ſet dział/ miedzy kthoremi dwádzieśćiá y dwie było borzących. BielKron 273; we dwudzieſtu y we trzy látá BielKron 363; wtárgnął krolowi do Ruſkich krain we dwudzyeſtu y cżtherzech tyſięcy BielKron 409; przyiecháli kniemu w łodźi dwádźieśćiá y cżterzey młodźieńcow BielKron 443; iedenże był zábithy/ á dwádzieśćiá y ieden ránnych BielKron 447, 33, 35, 42, 48v, 50 (62);SienLek 23, 29, 42; LeovPrzep A4v, B2, I [2 r.]; RejAp 47 [2 r.]; we dwudzieſtu leciech/ y we cżtherzech GórnDworz Aa; HistRzym 114; GrzepGeom H4, I [2 r.], I2 [2 r.], I4, K2v; BielSpr 35v; WujJud A8v; SYnem dwudzieſtu y iednego roku [viginti et unius anni] (był) Cydki iahu gdy pocżął krolowáć BudBib Ier 52/1, 1.Par 7/40, 27/4, 5, 7, 2.Par 36/2 (15); Strum D3 [2 r.], D4; BiałKaz I4, L2v; dwádźieśćiá y cżterzey ſtárſzych/ y cżworo też z nimi źwierząt/ ták wyſłáwiáią CzechRozm 200v, 136 [3 r.], 136v, 137; SkarJedn 92, 97, 98, 231; SkarŻyw 29, 31, 290, 319, 461, 574, 601; za Summę marc. dwadzieśćia y Siedm liczby pruskiey ZapKościer 1580/11v, 1580/7v, 1587/71, 1588/75; y inſzych dwádzieściá y trzey Litewſkich Sláchćicow było zábitych StryjKron 315, 370, 380, 410, 607; WerKaz 296; ActReg 75; GostGosp 126; LatHar + +, + +2, + +3, + +4, + +5, + +6, 215; ábo byli przełożonemi nád dwudzieſtą y czterech domow y rzędow kápłáńſkich WujNT 354, 390, 511, 848, Apoc 4/4 [2 r.], s. 849 (11); JanNKar Bv, B3, C3v; winą dwádźieśćiá y ośm grzywien przez nas niech będą karáni SarnStat 840, 280, 493, 976.

setki i dziesiątki (76): ZapWar 1530 nr 2479; Glinyani dwyeſzczie i dwadzieſzczia tholp ſſoly MetrKor 57/115; BielŻyw 112; MiechGlab 48, 57; LibLeg 11/94; w ktorym [mieście] ludzi ieſt więcey niż ſto y dwádzieśćiá tyſięcy [centum viginti millia] Leop Ion 4/11, 3.Reg 9/14, 28, 2.Par 7/5, 2.Esdr 7/35, Dan 6/2 (9); UstPraw K2; BibRadz Gen 6/3, I 4 marg, 1.Par 12/37, 1.Esdr 2/67, 1.Mach 11/45, 2.Mach 8/20, Act 1/15; BielKron 45, 45v, 77, 77v, 78 (12); Mącz 2d, 177b, 222a; co ſye było sſtáło ták ſto y dwádźieſciá lat LeovPrzep a4; wſzytkich Pólek naydźie ſye w Pręćie śiedḿ ſeth y dwádźieśćiá GrzepGeom Mv; ſto y dwádźieśćiá pedes vczynią łokiet Krákowſkich ſześćdźieśiąt y śiedḿ nie cáłych GrzepGeom Nv, Mv, Nv [2 r.]; RejPos 287; BudBib Gen 6/3, I 3v marg, I 117 marg, Iudic 8/10, 2.Mach 12/20; SkarJedn 247; SkarŻyw 269, 270, 485, 575 [2 r.]; Blondus záś ktory przed lat ſtem y dwudzieſtą [...] piſał StryjKron 95; Papież ná káżdy rok/ ſto y dwudźieſtu pánien wypoſaża ReszHoz 128; WerGośc 263; GórnRozm E4v; LatHar 215, 680; WujNT Act 1/15; SarnStat 239, 604 [2 r.], 606, 610, 611 (11); SkarKaz 160a; SkarKazSej 706b.

(tysiące) setki dziesiątki i jednostki (19): Synow Azgadowych: dwá tyſiącá/ trzy ſtá/ dwádzieśćiá y dwa [duo millia trecenti viginti duo] Leop 2.Esdr 7/17, 2.Esdr 7/16, 22, 23, 27, 30 (11); BibRadz Esth 9/30; y wymierzył ná tho pláczu ſześć ſet/ dwádzieſciá/ y pięć ſtop ſwoich właſnych GórnDworz V4, V4; BielSpr 35v; BudBib Esth 9/30, Tob 14/15; SkarŻyw 286; od piacci Seth lath Dwudzieſtu y Piaci przodka ich batzeni [!] wradzie PaprUp E3v.

jednostki i dziesiątki (51): ZapWar 1513 nr 2132; FalZioł II 16c; GlabGad F5; MiechGlab 26; KłosAlg A4; LibLeg 9/50, 51; w ſkrzynce Przyſyężnicey zoſtáią pięć y dwádźieſćia groſzy GroicPorz bb3v, bb3v; y miał ſ nimi dwá y dwádzieśćiá ſynow Leop 2.Par 13/21; ná pięć y dwádzieśćiá álbo trzydzieśći ſtáiánia Leop Ioann 6/19, Ex 26/2, 36/9, 1.Par 18/5, 2.Par 27/1, 36/5 (10); UstPraw B4; WyprKr 109 [2 r.]; Z tych poſtánowieni ſą cztery y dwádźieſćiá thyſięcy BibRadz 1.Par 23/4, 4.Reg 18/2, 1.Cor 10/8; iż ich zginęło cżterzy y dwádzyeściá tyſięcy. BielKron 43, 61 [2 r.], 83, 463; KwiatKsiąż P4v; Duarum et viginti gentium ore loquebatur, Vmiał dwá y dwádzieśćiá yęzików. Mącz 270d, 88a, 179c, 222a, 253d, 335a, 472d; LeovPrzep H2, H2v [2 r.]; GrzepGeom G4v [2 r.], H4; ModrzBaz 79, 80v, 104; WyprPl B4v; WujNT 1.Cor 10/8, Apoc 19/4; SarnStat 584.

setki jednostki i dziesiątki (1): Stadium item, Dálekość ſto pięć y dwádźieściá kroków w ſobie oſiegáyęca. Mącz 411d.

Spójnik „i” łączy więcej niż dwa człony (4): wſzákże policżon ieſt narod Lewi ku ſłużbie Bożey [...] dwádzyeściá y dwá tyſięcy ſiedḿdzyeſiąt y trzy. BielKron 39v; ktorych byłá wielką licżbá ſto y dwádzieśćiá y cżterzy tyſiące. BielKron 279; thyſiąc dwie śćie y dwádzieśćiá y ſiedḿ ludzi BielKron 288; dwádzieśćiá y dwá tyſiącá/ y dwie śćie [duo et viginti millia et ducenti]. BudBib Num 26/14.

Spójnik „a” łączy (46):

jednostki a dziesiątki (42): HistAl M3; przeded wiemaadwadzieścia [!] lat MurzHist R; GroicPorz m4; Leop 4.Reg 10/36, 2.Par 36/11; BibRadz 1.Esdr 8/11, Ez 40/29, 45/12, II 95v marg; gdzie iey thám iuż niebyło/ przez lat iedno á dwádzieśćiá BielKron 234v, 52v, 61, 364, 396,403, 409v; Cuius hyberna aberant, ab eo millia passuum 25, Którego obós [...] od niego przes pięć á dwádzieśćiá tyſięcy kroków było. Mącz 429b, 8a, 187b; iż cżterzey á dwádzieſciá ſtárcow vpádło ná twarzy ſwoie RejAp 50, 48 [2 r.], 49, 50 [2 r.], 53 [2 r.], 95v (13); BudBib Ez 45/13; ModrzBaz 79, 80v; WyprPl B3v; oni czterzey a dwádźieśćiá [viginti qualuor] ſtárſzy vpádli ná oblicze ſwoie WujNT Apoc 5/14, Apoc 4/10, 5/8, 11/16; których ośm á dwádźieśćiá groſzy grzywnę czynią SarnStat 883, 584.

setki a dziesiątki (3): BielŻyw 112; [Pan Bóg] iedno ſto lat á dwádzyeściá cżłowiecżemu żywotowi nadáley zámierzył. BielKron 4; do ſtá á dwádzyeściá lat BielKron 4v.

dziesiątki a jednostki (1): ieſtli we dwudzięſtu [!] á w piąci lat FalZioł V 43.

liczebniki wieloczłonowe połączone spójnikami „i” oraz „a” (3): ſtho y ſiedm á dwádzieśćiá Prowinciy Leop 3.Esdr 3/2; ludu godnego ku boiowi było ośḿ á dwádźieſćiá tyſięcy y ſześć ſeth [viginti et octo millia et sexcenti]. BibRadz 1.Par 12/35; docżekawſzy potomkow ſwoich cżterzy á dwádzyeściá tyſiąc y ſto BielKron 6.

W zestawieniach bezspójnikowych (17):

dziesiątki jednostki (12): WYpelniwſſy miloſciwy pán Iezus dwadzieſcia dziewiętz lát od ſwego narodzeniá OpecŻyw 35v; BibRadz 2.Par 29/1, Ez 11 arg; BielKron 272; SienLek 10; BudNT Apoc 5/14; ModrzBaz 80v; y z dwudzieſtą dwiemá Bráciey poległ zábity. StryjKron 308, 300; około dwudźieſtu dwu lat OrzJan 117; JanNKar B3v; GrabPospR M3.

setki dziesiątki (3): zá ſto grzywien/ zá dwádzieſciá ktemu RejFig Bb3v; Zył ſto dwádzieśćiá lat SkarŻyw 485 marg, 575.

jednostki dziesiątki (2): Rozdzielił Dawid [...] ná czterzy dwadzieściá fámiłiey y łoſow. Leop 1.Par 25 arg; iákoby dłużą tu byłá [...] ná dwu ná dwudźieſtu łokći GrzepGeom I.

Zestawienia osobliwe (6): roku Bożego we dwadzieſcia y oſmi po tyſięczu y po dwu ſeth MiechGlab 4.

Rzeczownik przedmiotu liczonego (lub tysiąc) powtarza się po każdym członie liczebnika (5):

Spójnik „i” łączy (5):

dziesiątki i jednostki (3): wthym yako dwadziesczya Cop y cztery Copy gr. ZapWar 1527 nr 2307; dwdzesthv Cop y dw copv grossy ZapWar 1529 nr 2387; y nyeuczinil iemu skodj dwadziesthu kop y czter⟨y⟩ ⟨cop⟩ gr. ZapWar 1549 nr 2681.

setki i dziesiątki (1): y nyevczinylem yemw skody vassnosczy stha grzivyen y dwdziestw Grziwien ZapWar 1546 nr 2612.

Spójnik „i” łączy każdy człon (1):

setki tysięcy i dziesiątki tysięcy i jednostki tysięcy (1): y przisyegami wedle naschego Zakonv ſtotiſſyaczomy y dwadzieſcziatiſſyaczmy. y czotermy thiſſiaczmy prorokom LibLeg 10/98v.

»dwadzieścia tyśięcy, tysiąc« [w tym: z G pl (43), z G sg rzeczowników: ludu (8), wojska (2), Moskwy (1), z elipsą rzeczownika (3)] (57): BielŻyw 111; LibLeg 9/52v, 11/85; MurzHist R3v; [król] ktory ze dwudzieſtu tyſięcy ciągnie przećiwko niemu [qui cum viginti milibus venit ad se?]? Leop Luc 14/31, 1.Par 18/4, 2.Mach 8/9, 30, 12/20; BibRadz 1.Par 18/4, Dan 11/12, 2.Mach 8/30; pſzenice dwádzyeściá tyſiąc korcy BielKron 77; zoſtáło tám Turkow ná plácu dwádzieśćiá thyſiąc BielKron 252; ktorzy przyćiągnęli we dwudzieſtu thyſiąc koni BielKron 353v, 70v, 72v, 77, 77v, 181 (27); BiałKat 298; RejZwierc 205v; BielSpr 51v; z dwudzieſtą tyſięcy ludzi Moſkiewſkich iezdnych StryjKron 712, 96, 320, 602, 607, 662, 782; GórnRozm Av; wzyal dwadzieſcia tiſieci Talerow. PaprUp I2v; ActReg 162; OrzJan 40; WujNT Luc 14/31; SarnStat 355.

~ Spójnik „i” łączy (2):

setki tysięcy i »dwadzieścia tysięcy« (1): ktorych było dwá kroć ſtho tyſiąc y dwádzieſciá tyſiąc ludu zbroynego. HistAl F3v.

»dwadzieścia tysięcy« i setki (1): było dwádźieſćiá tyſięcy y ośḿ ſet ludu godnego ku boiowi [viginti millia et octiogenti] BibRadz 1.Par 12/30. ~

Wyrażenie: »cztery i dwadzieścia, cztery a dwadzieścia, dwadzieścia cztery godzin« = doba [szyk 5 : 1; 2 : 2; 9 : 1] (10): GlabGad F5; dziewięć [...] okręgow niebieskich/ ktore ſie zawſze nad nami w godzin cżtyrzy y dwadzieſćia/ to ieſt przez ieden dzień/ w około obraczaią. KłosAlg A4; GOrące Práwo gdy kogo zá świeżá poimáią/ [...] trwa cztery á dwádźieſćiá godźin. GroicPorz m4; BielKron 295; KwiatKsiąż P4v; Mącz 88a; SienLek 10; ModrzBaz 80, 80v [2 r.].
b. Występuje jako składnik liczebnika zbiorowego (1):

Zestawienie liczebnikowe (1): y z domu oycá iego przednieyſzych było dwádźieſciá y dwoie [principes viginti et duo] BibRadz 1.Par 12/28.

c. Występuje jako składnik liczebnika porządkowego (2):

Zestawienia liczebnikowe (2):

Ze spójnikiem „i” (1): A ták dniá trzećiego y dwudzeſthu [in die vigesimo tertio] ſiodmego kxiężycá Leop 2.Par 7/10.

Bezspójnikowe (1):

Wyrażenie: »dwadzieścia jedna godzina« = dwudziesta pierwsza godzina (1): do dwudźieſtu iednéy [do dwudźieſty iednéy SarnStat 786]/ godźiny począwſzy poránu. SarnStat 527.

Cf DWADZIEŚCIAKROĆ

ZZie