![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.png){kind=logo}
![[SEARCH]](/static/img/icons/magnifier-left.png){kind=icon}
| « Poprzednie hasło: DWORZANINOWY | Następne hasło: DWORZAŃSTWO » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
DWORZAŃSKI (4) ai
o oraz a jasne.
Fleksja
| sg | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | N | f | N | dworzańsk(a) | |
| G | dworzański(e)go | G | |||
| I | I | dworzańską | |||
| pl | ||
|---|---|---|
| D | dworzańskim | |
sg m G dworzański(e)go (1). ◊ f N dworzańsk(a) (1). ◊ I dworzańską (1). ◊ pl D dworzańskim (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
Przymiotnik od „dworzanin”; właściwy dworzaninowi, dotyczący dworzanina, związany z osobą dworzanina lub z dworem, dworski; aulicus Modrz (4): Otpowyedz Dworzanska [...] Ia Staniſlaw Ian pyotr dworzanye krolya yego myloſczy sluzebnyky [...] Odpowyadamy thym tho lyſthem [...] naſze czczy MetrKor 34/288.
Wyrażenia: »dworzańskie chłopięta« (1): Károlus Ceſarz/ iáko był trefny/ [...] kazał go [opiłego chłopa] dworzáńſkim chłopiętom do páłacu Ceſárſkiego przynieść WerGośc 245.
»żywot dworzański« (1): Przeto trzebá żywotá dworzáńſkiego [Aulicorum... vita] dobrze popráwić/ wedle tego ſpoſobu iáko ſmy wyżſzey nápiſáli ModrzBaz 37v.
a. W funkcji rzeczownika (f): służba na dworze, w charakterze dworzanina (1):
Zwrot: »dworzańską służyć« (1): iáko to tobie byli tráfnie/ kuńſztownie y śmieſzno wyrządźili dwá zacni Polacżkowie mili/ ktorzy dworzáńſką v Krolá Zygmuntá ſłużyli WerGośc 247.
Cf DWORZANINOW
BZ