[zaloguj się]
[pdf]

DYJOPTRA (18) sb f

Zawsze dyo-.

o oraz a jasne.

Fleksja
sg
N dyjoptra
G dyjoptry
A dyjoptrę
I dyjoptrą
L dyjoptrze

sg N dyjoptra (1). ◊ G dyjoptry (9). ◊ A dyjoptrę (4). ◊ I dyjoptrą (3). ◊ L dyjoptrze (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Kierownica miernicza, linia zaopatrzona na końcach w celowniki, służąca do wyznaczania w przestrzeni punktów leżących na jednej prostej [dioptra, instrumentum geometricum et regula librandis aquis apta ‒ Niejakie naczynie którym nieco wymierzają Mącz 89c; rura na dalekie pojrzenie ‒ dioptra Cn] (18): Iáko Dyoptrą mierzyćWieżę/ álbo co inſzégo wyſokiégo. GrzepGeom N3; Potrzebá tedy do tego [do mierzenia wysokości] miéć inſtrument/ który zową Dyoptrą/ álbo Medyklinium GrzepGeom N3v; Potym ná Liniéy b. c. poſtaẃ proſto z Dyoptrą Pręt d.e. [...] áby d.e. y b.a. wſzędźie iednáko od śiebie ſzły: á ktemu przez e. to ieſt/ przez Dyoptrę/ widźiéć było dźiurkámi punkt a. GrzepGeom N4; Gdy tedy ták Dyoptrę vſtáwiſz/ będźieſz rozumiał/ że Linea proſta od a. idźie przez e. to ieſt/ przez dźiurki Dyoptry/ do c. złączáiąc punkt a. z punktem c. GrzepGeom N4; Iáko Dálekość zmierźyc/ kiedy będźiefz miał Dyoptrę. GrzepGeom Ov; przetóż według náuki wyſzéy nápiſánéy o Dyoptrze ſye ſpráwuy GrzepGeom P2v, Ov, O2 [2 r.], O3 [2 r.], Pv, P3 [2 r.] (18).

HJ