[zaloguj się]
[pdf]

EKSKLUDOWAĆ (9) vb impſ i pf

pf (6), impf (3); pf NiemObr 49 (part praes act), Act 105, 133 (inf, plusq 3 sg), SarnStat 204, 522, 1156 (fut 3 sg, con 3 pl m pers, part praes act); impf NiemObr 116 (praes 3 pl), ActReg 56, 105 (impers con, inf).

e, o oraz a jasne.

Fleksja
inf ekskludować
indicativus
pl
3 ekskludują
plusq
sg
3 m był ekskludow(a)ł
conditionalis
pl
3 m pers by ekskludowali
impersonalis
con by się ekskludow(a)ło
participia
part praes act ekskludując
inne formy
fut sg 3 - ekskluduje

inf ekskludować (2). ◊ praes 3 pl ekskludują (1). ◊ fut 3 sg ekskluduje (1). ◊ plusq 3 sg był ekskludow(a)ł (1). ◊ con 3 pl m pers by ekskludowali (1). ◊ impers con by się ekskludow(a)ło (1). ◊ part praes act ekskludując (2).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. Wykluczyć, wyłączać [excludere ab haereditatem ‒ wyłączyć od dziedzictwa Mącz 56c; wyłączam; wyjmuję coś z liczby, z kontraktu, nie policzam ‒ excludo Cn] (6):

ekskludować kogo, co (6): á ták oddawáiąc cżeść Boſkiey/ cżłowiecżey nátury nie exkluduią NiemObr 116; Potym mowił znim oKanelerza. Powiedzieli ze go prozno excludowac bo wziął onym dobrą Cesarz opinią ActReg 105, 56; PAmiętnégo [...] od ſkaźni/ która iuż ſuper principali, quae ſapit ſententiam diffinitiuam, będźie vczynioná: to ieſt/ exkluduiąc ſkaźni/ któré ex interloquutorio bywáią kilkákroć in vna et eadem cauſa ſuper unam citationem czynioné/ [...] nie więcéy ma bráć y wyćięgáć/ iedno pułtorá groſzá SarnStat 1156. Cf ekskludować kogo od czego.

ekskludować kogo (A) od czego (2): Sámi Papieżnicy kiedy chcą eminencyey Piotrowey między ápoſtoły dowieść/ tedy ſię chwytáią zá ſłowká oſobliwe. Napierwey zá to/ w poiedynkowey licżbie rzecżone/ Tobie dam, [...] ſámemu tylko Piotrowi to rzecżono/ excluduiąc od tego inſze Apoſtoły. NiemObr 49; ActReg 105.

2. Nie dopuścić, powstrzymać [excludo ‒ drzwi przed drugim zamykam Calep; nie przypuszczam, zamykam przed kiem – excludo Cn] [kogo od czego (po przeczeniu)] (1): [niemało rzeczy potrzebnych] zyczelibysmy byli sobie odprawic byy trudnosci takowy y czas sam nas był od tego nieexcludował. ActReg 133.
3. Wyrzucić, wygnać; excludere JanStat [excludo – wyrzucam, wypycham precz Mącz 56c, Calep, wywieram kogo ‒ excludo Cn] [kogo (A) od czego] (2): Wyrzucony od Rektorá, ma bydz wygnány z Krákowá. [...] ieſli Rektor przećiwko którému z Iurisdiciiéy ſwéy práwnie poſtąpi/ y iego wedle Státutow de Vniuerſitate excluduie/ tedy táki na żądánie Rektorowé z obu miaſt/ ták z Krákowá/ iáko z Káźimiérzá [...] nátychmiaſt ma bydź wygnány SarnStat 204; A miánowićie Vrzędóm wſzyſtkim Stárośćim y Dźierżawcóm náſzym/ ták vrzędom miaſt y miáſteczek náſzych [...] roſkázuiemy áby od przyſzłégo świętá Máłgorzáty S. to wſzyſtko hultáyſtwo/ którzyby nie ſłużyli dorocznie/ mężczyznę y białégłowy/ od miaſt exkludowáli SarnStat 522.

Synonimy: wyjmować, wyłączać; 3. wypychać, wyrzucać.

AK