[zaloguj się]
[pdf]

FERET (76) sb m

Teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg pl
N feret ferety
G feret(o)w
A ferety
I ferety

sg N feret (1). ◊ pl N ferety (5). ◊ G feret(o)w (59). ◊ A ferety (2). ◊ I ferety (9).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII w. oraz XVIII w.: wereta.

Drobna ozdoba złotnicza służąca jako przybranie stroju (zwykle w większej ilości), pochodząca z hiszpańskiej mody dworskiej 2. połowy XVI w. (76): Ná Vtrátniki. RZeżyſz brácie ten kábat/ ſznurkuy obercuchy/ Náwiążyſz tych feretow/ rozwieſzay łáńcuchy. Piy/ roźleway/ á dłuż ſie RejZwierz 122v; Bieretek Axamitni czerwoni, na ktorem feretow triangulowich wielkich 4. WyprKr 18; Bieretek [...] Na niem [...] Feretow mnieiſzich oſm, w kaſdim tablicza Rubinowa i Diamentowa, Feretow drugich Oſm na Kſtałt roz WyprKr 19v; Bieretek [...] Na niem [...] Feretow drobnieiſzich gęſto [...] Na kaſdim trzi perelkij WyprKr 19v; Bieretkii s Fereti besz kamienia WyprKr 25v; Na szaczie ſrebroglowu bialego [...] Feretow zlotich 72 WyprKr 40; Feretow triangulowich [...] 194. Na szaczie Axamitney czarney w wiſzoką Koſtkę. WyprKr 41; Feretow na kſztalt trąbek 198. Na szaczie Axamitnei czarney. po Hispanſką vczinionei zbufikiem WyprKr 41v; Szata opadla [...] Rekawi rzezane. Na ktorich ieſt feretow puklowanich, na kſztałt czaſzek beſz ſmalczu WyprKr 63; Szata Opadla. [...] Rekawi z fereti okrąglemy beſz ſmalczu, ktorich ieſt 184 WyprKr 65v, 9, 18, 18v [5 r.], 19, 19v (58); Są też ći ktorzy ſie iedno o głowę ſtáráią/ áby bierethek był s ferety/ s piękną zaponą/ y s piorki barw rozmáitych GórnDworz L8; Nuż [...] náſtáło dziwnych pontalikow/ feretow/ ſmálcowánych łáńcuſzkow/ pſtrych bieretkow z rozlicżnemi czętkámi. A ſnadź iuż drudzy nie tylko ná głowie ále y ná nogach ty pontały á ty ferety ſobie przypráwuią. RejZwierc 57v, 57v, Bbbv; Ná iedwabie/ złotogłowy/ ogony/ y ferety/ y kárety/ vtrat nie przeliczyſz. SkarKazSej 704b.

W charakterystycznych połączeniach: feret okrągły (8), puklowany (3), tryjangułowy (3).

Wyrażenia: »feret francuski« [szyk 3 : 1] (4): na kaſdim rekawie [szaty], trzi brami ſzerokie perlowe podluz, Miedzi niemy Feretow Franczuſkich okrąglich ieſt 70 WyprKr 61, 39, 61v, 64v.

»feret hiszpański« (7): Bieretek czarni Axamitni, na ktorem feretow Hispanſkich 36. z rozmaitem smalczem WyprKr 26v; Kitlik Axamitni czarni [...] Na niem feretow Hiſpanskich 53. WyprKr 29; Szata opadla. [...] Do niei rekawi s fereti Hispanſkiemy ktorich ieſt 49. WyprKr 62, 27, 39v, 40v, 63.

IM