« Poprzednie hasło: 2. [FLACZEK] | Następne hasło: FLADROWATY » |
FLADER (9) sb m
a pochylone, e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | flåder | |
G | flådru | |
D | flådrowi | |
I | flådr(e)m | flådry |
sg N flåder (6). ◊ [G flådru.] ◊ D flådrowi (1). ◊ I flådr(e)m (1). ◊ pl I flådry (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
1. Klon lub drzewo z rodziny klonowatych, niekiedy inne dostarczające równie cennego dla stolarstwa drewna; także samo drewno; acer Mymer1; crispum lignum, madrum Mącz; abies crispa, bruscum, crispans lignum (de buxo), molluscum, vitium arboris Cn (6): Acer. Fladerbaum. Klon. Flader Mymer1 20; Bruscum, Drzewo wzorziſte yáko flader Mącz 27b; Crispans buxum, Yákoby flader. Mącz 69a; Molluscum, Drzewo fladrowi podobne/ to yeſt ták kędzierzáwe yáko flader Mącz 230a, 69a; [ab impositione scamni de taxo alias flader Wawel 368; W małym domku podle wielgiego domu fladru sztuka InwMieszcz 1586 nr 273].
2. Wzór słojów drzewa fladrowego widoczny na powierzchni drewna ciętego wzdłuż; naturalny lub imitowany; venae crispae intortae ligni, venarum cursus multiplices in arbore Cn (3): Pantherinae mensae, Słoyerzowáte álbo słoyowáte stoły yákoby flader. Mącz 276b.
Wyrażenie: »płynący flader« (1): Liſtwy łáwy płynącym fladrem pokłádáne. RejWiz 11v.
Przen: Wzór podobny do słojów drzewa, tu powstały przy poprzecznym krajaniu nadziewanego mięsa (1): A bogácą cudze kramy Pozłocone Márcepany Nusz vſpániny/ Cenádry Poſloćiſty Báran z fladry RejRozpr G3.
Synonim: 1. klon.
KK