Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: GĄSIĘ

Następne hasło: [GĄSIOREK] »

GĄSIOR (12) sb m

Teksty nie oznaczają ó.

Fleksja

	sg	pl
N	gąsior
G		gąsior(o)w
D		gąsior(o)m
A	gąsiora	gąsiory

sg N gąsior (4). ◊ A gąsiora (5). ◊ pl G gąsior(o)w (1). ◊ D gąsior(o)m (1). ◊ A gąsiory (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XIX w.

Znaczenia

1. Samiec gęsi (10)
2. Przyrząd do karania skazanego, składający się z dwóch słupków zakopanych w ziemię, na których są umiesz- czone dwie deski z otworami, zamykane wrzeciądzami; w przyrządzie tym zamykano szyję skazanego w pozycji klęczącej (2)

1. Samiec gęsi; anser Murm; anser mas (a. masculus) Cn (10): Murm 83; wezmiſz też gąſiora tłuſtego á ſkray gi także w ſztucżki FalZioł V 110, V 116; RejRozpr C4; A nie tylko proſte ludzi chwalili/ ále y źwierzętá y ptaki/ iáko Rzymiánie Gąſiorá iż zágągał kiedy nieprzyiaciele chcieli zamek vleść BielKron 24, 119v, Kkkk4; A ſą podobni ku tám tym ludziom co pod ziemią mieſzkáią á ſłońcá máło widáią. Albo ku onym żydoẃſkim gąſiorom/ co ié záſlepiwſzy gałki im z ięcżmieniá w gárdło tkáią áby rychley pothyły. RejZwierc 61v, 234v; GostGosp 108.

2. Przyrząd do karania skazanego, składający się z dwóch słupków zakopanych w ziemię, na których są umiesz- czone dwie deski z otworami, zamykane wrzeciądzami; w przyrządzie tym zamykano szyję skazanego w pozycji klęczącej; columbar Cn (2): Vrzędnik ma to opátrzyć/ áby miał w dworze inſtrumentá gotowe/ w ktoreby ná prętce więźniá albo winnego wſádźić mógł: to ieſt/ łáncuch álbo kábat/ álbo gąsiorá y kunę. GostGosp 12; KlonWor 77.