« Poprzednie hasło: GOŃCZA | Następne hasło: [GOŃCZYK] » |
GOŃCZY (6) ai
o jasne.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | gończy | n | N | gończ(e) |
G | G | gończ(e)go | |||
D | D | gończ(e)mu | |||
A | A | gończ(e) | |||
L | L | gończym |
sg m N gończy (1). n N gończ(e) (1). ◊ G gończ(e)go (1). ◊ D gończ(e)mu (1). ◊ A gończ(e) (1). ◊ L gończym (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
Odnoszący się do gonienia, gonitwy, służący do gonienia, potyczki (6): Bo tu wielkiey trudnośći áni wielkiego kłopothu nie thrzebá/ tylko wziąwſzy przed ſię boiaźń Bożą/ wſtyd poććiwy przed ocży/ złą ſławę/ trudność karánia/ káżdyby ſnádnie to w ſobie y ná gońcżym wędzidłku wſzyſtko pokaráć y poſtánowić mogł. RejZwierc [782].
Wyrażenie: »gończe drzewo« = broń służąca do szermierki; lancea Mącz [szyk 2 : 2] (4): Stylus etiam, Wſzeláka kończáta á ſzpiczáſta rzecz, ná xtałt drzewá gończego álbo z zelázá álbo z drewná vcziniona. Mącz 424a; In plurali verva, Też nieyáka bróń gończemu drzewu álbo ſzirmierskiemu ſzpiſowi podobna. Mącz 489a, 177a, 183c.
a. W funkcji rzeczownika: jeździec (1):
W przen (1): A ten mąż ná koniu/ ktorego zową Pogonia/ Herb Wielkiego X. Litewſkiego właſny z ſtárádawnych przodkow kleynot tego Kśiążęćiá zacnego/ co znácży? O prawdźiwie moy miły Góńcy [!] ná tym żárkim koniu/ przenioſłeś nam prędko przez tę Comedyą żywota marnego WysKaz 45.
Cf GONNY
ZZa