« Poprzednie hasło: GROBOWNIK | Następne hasło: [GROBRYNOWY] » |
GROBOWY (16) ai
Oba o jasne.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | A | grobowy | f | A | grobową |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | grobow(e) |
G | grobowych | |
A | subst | grobowé |
inne formy | ||
sg f D a. G - grobow(e)j |
sg m A grobowy (3). ◊ f D a. G grobow(e)j (1). ◊ A grobową (1). ◊ pl N subst grobow(e) (1). ◊ G grobowych (8). ◊ A subst grobowé (2); -é (1), -(e) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
- Przymiotnik od „grob” ‘mogiła’
(16)
- Przen: Śmiertelny (2)
- a. Żałobny (1)
Przymiotnik od „grob” ‘mogiła’; bustuarius, capularis, monumentarius, sepulchralis Cn (16): nieruſſaiątz zámku/ anij piecżęci grobowych/ wſtál chwálebnie z wielką ſwiatloſcią z mártwych. OpecŻyw 163, 164v; i przytoczył kamięń wielki na drzwi grobowé [advolvit lapidem ad ostium monumenti] MurzNT Mar 15/46; MWilkHist G3v; LatHar 81, 702, 715; WujNT Mar 15/46, 16/3.
W charakterystycznych połączeniach: grobowe (-a) drzwi (7), pieczęć (2).
Wyrażenia: »kamień grobowy« (3): Kielich znácży grob Páńſki: Pátená kámień grobowy LatHar 81; WujNT 81, 386.
»grobowy napis« (1): otoż ia, folguiąc I. M. pilnieyſzym zabawkam, kilká mu tu tylko wyrſzykow [!] o nim z grobowych napiſow położę. CzechEp [408].
Przen: Śmiertelny (2): A żadny nieieſt by też był námożnieyſſy/ ktory by miał być prozen ſmierći/ á iż by ſie miał obronić gwałtowney grobowey możnoſći. RejPs 133v; Sznury grobowe otocżyły mię/ vprzedziły mię śidłá śmierći. BudBib Ps 17/5 [6].
a. Żałobny (1):
Wyrażenie: »grobowa pieśń« (1): Nie dármo grobową pieśń me ſerce śpiewáło WisznTr 11.
Cf GROBNY
MM