« Poprzednie hasło: HEJN | Następne hasło: [HEJNO] » |
HEJNAŁ (2) sb m
e prawdopodobnie jasne (tak Cn); a pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
I | hejnåł(e)m |
sg N hejnåł (1). ◊ I hejnåł(e)m (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) – XVII w.
Znaczenia
1. Jutrzenka, zorza; tu: w cytacie śpiewanej pieśni (1): Y ſtánie ná iednym rogu grobu/ tákże y drudzy ná drugich trzech rogách. Y będą śpiewáć káżdy z oſobná ná notę Heynał świtał. MWilkHist B4v.
2. Pieśń (także religijna) grana przez trębacza na trąbce, pierwotnie o wschodzie słońca, z wieży kościelnej lub w obozie wojskowym; pieśń budząca, pobudka, sygnał alarmowy; cantus vigilum matutinus, carmen vel canticum excubitorum, expergificum carmen voces vigilium Pannorum sub auroram canentium Cn (1): Abowiem tu zá żywotá tákiemu [poczciwemu] cżłowiekowi iuż áni ſlepych zamkow/ áni pſá ná łáńcuchu/ áni ſtrożá z heynałem ná wieży nigdy nie trzebá/ bo iuż ſtrożem v niego cnothá RejZwierc 135v.
[Wyrażenie przyimkowe: »po hejnale« = po wszystkim, na końcu: Swiercż/ Szcżypawká/ y Kowale/ Wſpomnieni iuż po heynale. Lecż to nie źwierze robaki/ Puśćmyſz ie w ſequeſtr ná żaki. BielawMyśl Ev.]
KN