« Poprzednie hasło: HIPOKRATES | Następne hasło: HIPOKRYZIS » |
HIPOKRYTA (6) sb m
Teksty nie oznaczają ó; o jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
G | hipokryt(o)w | |
A | hipokryty | |
L | hipokrytach | |
V | hipokryto | |
inne | pl N (lat.) - hipokrytae |
sg V hipokryto (1). ◊ pl G hipokryt(o)w (1). ◊ A hipokryty (1). ◊ L hipokrytach (1). ◊ (lat.) pl N hipokrytae (2).
Sł stp: ipokryta, Cn brak, Linde XVI(XVIII) w.
Znaczenia
Człowiek fałszywy, dwulicowy, obłudnik [hypocrita, fictus simulator – obłudny, zdradny, zdradliwy BartBydg 69; hypocrita, Latine simulator – przykryty, symulant albo zwierzchny człowiek, który się umie łasić a wydawać za tego jakim by rad był mian. Vel etiam, idem quod minus, który na się bierze cudzą osobę, błazen Mącz 161a; – pokrytca; est simulator alienae personae: unde historiones et mimi, planipedes, et si qui alii sint fabularum actores, qui personam aliquam assumunt, proprie vocantur hypocritae Calep; nieszczery człowiek, obłudny – hypocrita Cn] (6): [mówi Pokusa] Z hipokritow biorę ciáłá/ By duſzá łágodność miáłá BielKom D2; Lecż to co o Hipokritách przydawaćie ktoż nie widźi ná kogo przymawiaćie/ á iáko ſámi ſtan święty nie chrześćiáńſkie ſzcżypiećie y hydźićie. WujJud 212v; WujJudConf 212v; MycPrz II A4; Hypokryto cżemu to tylko ábyś był od ludzi widzian/ cżyniſz? SkarŻyw 375.
Szereg: »hipokryte albo licemiernicy« (1): A gdy też przyſzli Hipokryte álbo Licemiernicy [multos pharisaeorum et saducaeorum Vulg Matth 3/7]/ rzekł im: Narodzye iáſzcżorcży kto was náucżył vchodzić przyſzłemu gniewu? BielKron 137.
Synonimy: licemiernik, pokrytca, symulant.
KN