Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: [IDYJOMA]

Następne hasło: [IDZENIE] »

IDYJOTA (2) sb m

o prawdopodobnie jasne; a jasne.

Fleksja

	sg
N	idyjota
G	idyjoty

sg N idyjota (1). ◊ G idyjoty (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w.

Znaczenia

Laik, niewykształcony, prosty człowiek, nie posiadający wiedzy fachowej, nie piastujący żadnego stanowiska, urzędu – tu o prostym nieuczonym w rzeczach wiary człowieku w opozycji do posiadającego wiedzę teologiczną i urząd kapłański kapłana (2)

Laik, niewykształcony, prosty człowiek, nie posiadający wiedzy fachowej, nie piastujący żadnego stanowiska, urzędu – tu o prostym nieuczonym w rzeczach wiary człowieku w opozycji do posiadającego wiedzę teologiczną i urząd kapłański kapłana [idiota – nieuk Mymer¹ 9v; idiota, illi- teratus, indoctus – nieuk BartBydg; idiotes vel idiota – osobliwy, który sam sobie tylko żywie, też ten, który nie ma na sobie jakiego urzędu ani dostojności, też prostak, gnuśny, nieumiejętny Mącz 164b; idiotes ‒ osoba podła urzędu żadnego nie mającα Calep; nieuczony człowiek, nieuk ‒ idiota Cn] (2): Kápłáńſka też rzecz błogoſláwić: Znáczy ſye to z onych ſlow Páwłá S. do Korynthow. Syć gdźye byś duchem błogoſláwił/ yáko rzecze Amen ná twoye błogoſláwyenye ten/ ktory yeſt ná myeyſcu poſpolitego człowyeká/ álbo tego ktory nye yeſt ná vrzędźye? [qui supplet locum idiotae quomodo dicet: Amen, super tuam benedictionem, quoniam quid dicas nesccit? Vulg 1.Cor 14/16: ktory ieſt ná mieyſcu nieuká (marg) proſtaká (–)/ iákoż rzecze/ Amen/ ná twé błogoſłáwienié? bo niewié co mówiſz. Wuj] Bo ták ſye rozumye ono Greckye ſlowo idiotes. Gdźye piſſąc iż idiotá ná [lege ma] amen opyewáć ná błogoſláwyeńſtwo/ dawa znáć iż nye idioty rzecz błogoſláwić/ ále przełożonego/ A nye inego yedno koſcyelnego. KromRozm III K6-K6v.