« Poprzednie hasło: INSZY | Następne hasło: INTENCYJA » |
[INTELIGENCYJA sb f
Oba e jasne.
Fleksja
pl | |
---|---|
G | inteligencyj |
A | inteligencyje |
pl G inteligencyj. ◊ A inteligencyje.
Sł stp, Cn, Linde brak.
fil. Władza duchowa właściwa istotom rozumnym, zdolność myślenia, rozumowania [intelligentia – porozumienie BartBydg; ‒ rozum, baczność Mącz 188a; ‒ rozum Calep; baczenie; rozum; rozumienie; umiejętność; wyrozumienie; zrozumienie ‒ intelligentia Cn]: A to [istnienie i działanie słońca, miesiąca i gwiazd] wſzytko odpráwuie ſye zacnośćią y mocą ſwych intelligenciy rozumnych álbo ſámo przez ſię/ álbo mocą motorá piérwſzégo/ którym ieſt Pan Bóg. Ziemi téż dał to/ że téż ſwé właſnośći ma: ma Wioſnę/ Láto/ Ieśień/ Zimę [...] má [!] dźień/ ma noc/ ma látá/ mieśiące/ dńi y gwiazdy ſwoie: Ale że ieſt rzecz gruba/ ze cztérech żywiołów ſpráwiona/ tedy iuż nie z śiebie ſámá té rzeczy ma/ ále od niebá JanSyjon 9; [PanBóg] ſtworzył go [człowieka] ná kſztałt tego świátá wſzytkiégo/ tym ſpoſobem: Naprzód wedle niebá dał mu intelligencie ſubtélné/ iáko duſzę właſną/ rozum/ pámięć/ wolą [...] dał mu też y inſzé grubſzó właſnośći ſwe wedle źiemie/ bo rodźi/ prácuie/ chodźi JanSyjon 9.]]
WG