[zaloguj się]
[pdf]

JAKOŻKOLWIEK (104) pron i cn

pron (88), cn (9)

W pisowni rozłącznej (10); rozdzielone innym wyrazem lub cząstką wyrazową (8) [w tym: się (6), zaimek osobowy (1), końcówka osobowa (1)].

a, drugie o oraz e jasne; -óż- (9), -oż- (11); -óż- OrzQuin, GrzepGeom, Strum, SarnStat (4); -oż- SienLek; -óż- : -oż- Mącz (2 : 10).

Sł stp brak, Cn s.v. jakokolwiek, Linde XVIII w.

I. Zaimek przysłówkowy (88):
1. Nieokreślony: tak lub inaczej, obojętnie jak (46):
A. W funkcji okolicznika sposobu: w dowolny sposób, lepiej lub gorzej, jakoś; quodam modo Mącz (30): FalZioł V 63v; ZapWar 1548 nr 2667; A o tym yáko dźyerżyſz/ gdźye biſkupi [...] zá kupnem/ álbo zá krwyą/ álbo też zá mocą á chytroſcyą yáką ku przełożeńſtwom koſcyelnym przychodzą? A yákożkolwyek/ dobrze álbo nyedobrze/ wſſedſſy/ vrzędowi ſwemu doſyć nye czynyą? KromRozm III Lv; BibRadz I 546b; ciągnienie ná drabi álbo yákóżkolwiek ináczey yáko kátowie czinią. Mącz 458d, 420d; SarnUzn D4v; dáwáć mu ieść Oman przypráwny z miodem/ álbo potráwámi iákożkolwiek. SienLek 53, 167v; dobrodzieiſtwo W. K. M. do tego mi pomogło/ żem iey [pracy] iákożkolwiek dokonáć mogł. GórnDworz A3; RejPos 204v; RejZwierc 18v, 51v, 65; CzechRozm 230; CzechEp 350; iáko możeſz weſołym ſercem [...] tego dniá dárow y dobr Páńſkich vżywáć/ ktorego mu zá to [...] iákożkolwiek nie podźiękuieſz LatHar 2, 10, 30 [2 r.], 134, 205, 216 (11); ktorzy iákożkolwiek ſprzyiáią ábo przyzwaláią Haeretykom z ſtrony religiey/ lub podpiſowánim ſię ná ich dekrety ábo confoederácye: lub chodzeniem ná ich kazánie/ krzćiny/ śluby y pogrzeby; ábo iákimkolwiek innym obyczáiem. WujNT 44; SarnStat 84 [idem] 92.
B. W funkcji okolicznika stopnia: w dowolnym stopniu, mniej więcej, przynajmniej; utcunque Modrz, Cn (16): człowyek krzeſćiyáńſki [...] nyemoże zbáwyenya ſwego vtráćić yákożkolwyek wyelkimi grzechy KromRozm I Hv, O3; KuczbKat 80; BudBib b2v; Ktorzi ácż ſwoię rzecż iákożkolwiek zá ſpráwiedliwą máią: wſzákże/ iż zániedbawſzy práwá [...] ná Márſá ſię ſpuſzcżáią/ muſzą doznáć ſpráwiedliwośći Bożey gdy ie káráć będźie zá to. ModrzBaz 63; WerGośc 204; [święci] dopomagayćie nam [...] ábyſmy tu Pánu Bogu [...] ſłużyli/ ták iákożkolwiek iáko y wy LatHar 605; chćiałem y w tey rzecży P. Bogu ſię iákożkolwiek przyſłużyć/ á pilnym y gorącym chwalcom iego trochę poſłużyć. LatHar 682, +6, 14, 125, 242, 270 (10).
2. Względny (42):
A. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyzwolenia (uogólnionego): bez względu na to jak, w każdym przypadku; ut ut Mącz, Cn; gualitercunque JanStat, Cn [w tym: w antepozycji (29), w interpozycji (3), w postpozycji (3)] (35): RejRozpr I4; vczyniſz wiecżną ſlawę ſobie Iż w ſzcżęſciu y w nieſzczęſciu iákożkolwiek [!] pływaſz Zawzdy miarę a ſtałoſcż we wſzem żachowywaſz RejJóz L4v, I2, K6; SeklKat X4; RejKup m7v; RejWiz 137; Vos in omni fortuna quaecunque erit complector, Was we wſzelákim ſzczęściu yákoſzkolwiek owa będzie prziymę/ To yeſt álbo w dobrey álbo we złey przigodźie/ yednák ya was záwżdy będę miłował. Mącz 340c, 207a, 238a; RejPos 50v, 139, 139v; HistLan D4; Znamy też inſze wſzyſtkie grzechy ktore ſtąd pochodzą/ być prawdźiwemi grzechámi iákożkolẃiek [!] ie kto názowie/ álbo śmiertelnemi álbo odpuſzcżonemi. WujJudConf 64; Strum E3v; NiemObr 54; SarnStat 1080.
Fraza: »(ale, owa) jakożkolwiek (się stało, działo) (przedsię, tedy)« (17): RejJóz N6v; RejKup p8; LubPs ggv; Powiedzyał iż to chcą prośić pokoiá/ ále iákożkolwiek/ álbo pokoiá álbo niepokoiá żądáć idą/ powięſzcie ie. BielKron 85v, 418; GrzepGeom L2; RejPos 183, 291v, 308v; Owa iákoż ſie kolwiek miedzy námi sſtáło/ Mnieby ſie tego więcey wſpomináć nie zdáło. HistLan D2; CzechRozm 200v; Ale iákożkolwiek ſię to dźieie/ ma I. M. X. K. v mnie w tey mierze nie iáką wymowkę CzechEp 323, 309; NiemObr 124; ActReg 64; SarnStat 228; GosłCast 7.
B. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe sposobu lub stopnia; quomodo Mącz (2): Mącz 344b; A ták przyymićie wdźięcznie/ iákoż kolwiek ſye to od nas wam powiedźiáło. OrzQuin M.
C. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe czasowo-warunkowe: ilekroć, za każdym razem; quantuseunque Modrz (4): A ták gdyż to pewnie wiemy/ iż záwżdy wierny iákożkolwiek ſie zákołyſze/ iż záwżdy nád nim ieſt opieká Páná iego RejPos 50; RejZwierc 62v; Wyznawa Cicero, iż iákożkolwiek wielki był Orator, lub wymowcá/ tedy táki był z Akádemiey ModrzBaz 129v; LatHar 354.
D. Wprowadza wypowiedzenie podmiotowe (z odpowiednikiem: to wszystko) (1): Iż iákożkolwiek ſpráwiedliwy tu ná tym ſwiecie ſtánowić ſie będzie/ y cożkolwiek nań przypadáć będzie/ wſzyſtko ſie to ma roſciągnąć ná wielkie pociechy á ná błogoſłáwieńſtwo iego. RejPos 65.
II. Spójnik (9):
1. Wprowadza wypowiedzenie okolicznikowe przyzwolenia: choć, mimo że [w tym: w antepozycji (4), w interpozycji (3), w postpozycji (1)] (8): A przeto yákożkolwyek vczony/ á w piſmye ćwiczony człowyek będźye/ ná yego ſye rozumye á wykłádźye piſmá ſádźić nye mamy. KromRozm II p2; KromRozm III C5v, Iv, O6, Q2v, Q3; Widzę ćie wſtydliwą á ſláchetną dźiewkę/ ále iákożeś kolwiek mądra podle twych lat/ będę ſtobą mowić ty mey rzecży nie porozumieſz. HistRzym 23v.

Połączenie: »jakożkolwiek ... jednak« (1): Ale yákożkolwyek ſtára tho náuká/ á w wyelu kráin y páńſtw ſye yey záwadza/ yednák nyemoże tego nikt rzeknąć/ iżeby byłá powſechnego koſcyołá. KromRozm III E3v.

2. W połączeniu »jakożkolwiek ... jednak« wprowadza jedno z wypowiedzeń przeciwstawnych (1): Abowyem ktożkolwyek/ á yákożkolwyek śwyęty/ vczony y mądry był álbo yeſt/ yednák człowyek yeſt álbo był/ á nyeumyeyętnoſci [...] poddan. KromRozm II p4.
*** Bez wystarczającego kontekstu (7): Quomodocunque, Yákozkolwiek/ bá niechay będźie yáko chce. Mącz 344a; Utut et utcunque. Yakożkolwiek/ yáko táko niechay będzie yáko chcę. Mącz 509c, 489a, 509c [2 r.], 509d; Calep 885a.

Cf JAKOŻKOLI, JAKOŻKOLWIE, JAKOŻKOLWIEKBY

MB