[zaloguj się]
[pdf]

1. JAŁOWIEC (41) sb m

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja
sg pl
N jałowiec jałowc(e)
G jałowcu
A jałowiec
I jałowc(e)m

sg N jałowiec (17). ◊ G jałowcu (11). ◊ A jałowiec (6). ◊ I jałowc(e)m (6). ◊ pl N jałowc(e) (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.

bot. Iuniperus communis L. (Rost); Krzew drzewiasty z rodziny iglastych; iuniperus Murm, Mymer1, Calep, Cn (41): Murm 107; Mymer1 20v; około roż Iáłowce z zyarnkámi wonnemi/ Przeſadzáne pięknemi drzewy Bobkowemi. RejWiz 23v; BibRadz 3.Reg 19/5; Támże ſiadł pod Iáłowcem nieborak ſtrudzony [Vulg 3.Reg 19/5] HistHel C3; Mącz 178b; Calep 570b.
a. Owoc jałowca (często używany w lecznictwie); granum iuniperi Murm; morum iuniperi Mącz (35): Murm 110; IAłowiecz ieſt ciepły y ſuchi w trzecim słopniu/ iagody Iałowczowe poſpolicie w reczeptach maią być rozumiane/ ma mocz Iałowiecz roſpądzaiączą y trawiączą FalZioł I 67d; Wino w ktorym by wrzał iałowiecz s koſaćcowym korzeniem ieſt dobry tym ktorzy s cięſzkoſcią vrynę puſzcżaią FalZioł I 68a; Napierwey zakurzyć otworzywſzy okna y drzwi: piołynkiem albo Iałowczem FalZioł V 62v, I 67d, 68a [2 r.], 68b [2 r.], II lc, 13c (25); Turdus [...] kwiczoły yáłowcem ſie żywiące przy/ krolewcu miescie w Pruſiech wiele ſie ych ławiáyą Mącz 470a; Drudzy záś/ biorą kilká źiarn iáłowcu/ tyle źiarn albo iąder z brzoſkwiniowych koſtek/ á uwierćiawſzy to/ roztwarzáią winnym octem SienLek 56v; Bukwice z iáłowcem wárzoną w Winie álbo w piwie ma pić/ ktorey płáwy mieſyęczne iść niechcą. SienLek 109v, 3, 106, 107, 237v, Xxx2.

LW