[zaloguj się]
[pdf]

JEDZA (12) sb f

e prawdopodobnie jasne (tak Cn); a pochylone.

Fleksja
sg
N jedzå
G jedz(e)j, jedz(e)
D jedzy
A jedzę
I jedzą
L jedzy

sg N jedzå (2). ◊ G jedz(e)j (2) FalZioł, Calep, jedz(e) (1) GórnRozm. ◊ D jedzy (1). ◊ A jedzę (2). ◊ I jedzą (1). ◊ L jedzy (3).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Pożywienie, pokarm, posiłek, jedzenie; esus, comestura, comestio Cn (7): iedza nie ſmákuie BielKom C7v; KwiatKsiąż K4v; około iedze roźnie poſtanowił GórnRozm Nv; Augurium ‒ Wiezdzba zlotu ptaſzego albo iedzei. Calep 115a.

W porównaniu (1): oknembych go wyrzućił/ iáko inną iedzę pſom. OrzList e2v.

Zwrot: »jedzej się brzydzić, jedzę zbrzydzić« = nie mieć apetytu (1 : 1): Gdy cżęſto kurcż miewa/ gdy ſie iedzey brzydzi [...] Thy znamiona gdy będą w brzemienney FalZioł V 32v; RybGęśli D.
Szereg: »jedza, napoj« (1): iák ſię mnie widźi/ Nic z tym ktory tuż iedzę napoy zbrzydźi RybGęśli D.
2. Czynność jedzenia, spożywanie pokarmów (5): FalZioł IV 2a; (marg) Rády nienacżczo iáko pożyteczne (‒) Więc rády/ ktore ſie po iedzy choć mierney dźieią/ ſtrofuie piſmo ś. tymi ſłowy. PowodPr 72.

jedza czego (1): Acz ſię nam nie widzi Ciáło / ále chleb: ábyſmy ſię nie brzydzili iedzą iego. WujNT 330.

Wyrażenie: »zbytek w jedzy a (i) piciu« (2): Zbytki w iedzy á pićiu y w inſzych rzecżách iáko ſzkodliwe. PowodPr 70 marg, 70.
Szereg: »jedza, (a) picie« (2): Niemniey ſzkodliwe ſą zbytki/ w iedzy/ pićiu PowodPr 70, 70 marg.

Synonimy cf JEDZENIE.

Cf JEDŁO, JEDZENIE, JEDZIWO

TK