KACZKA (34) sb f
f (33), m (1) [w funkcji n-pers].
Oba a jasne.
Fleksja
|
sg |
pl |
N |
kaczka |
kaczki |
G |
|
kaczek, kaczk |
A |
kaczkę |
kaczki |
sg N kaczka (15). ◊ A kaczkę (3) [w tym: -ą (1)]. ◊ pl N kaczki (5). ◊ G kaczek (6), [kaczk]. ◊ A kaczki (5).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
1.
zool. Anas platyrhynchos L., kaczka krzyżówka; ptak dziki lub hodowany z rodziny kaczkowatych (Anatidae);
anas Murm, Mymer1, FalZioł, Mącz, SienLek, Calep, Cn (33):
Murm 83;
Mymer1 24v;
KAcżka ieſt ptak domowy więtſzi kura FalZioł IV 18a;
kiedy Kacżkę na żywoth przyłoży cżaſu morzenia/ tedy niemocz odchodzi/ á kacżka zdycha. FalZioł IV 18a,
+7a,
IV 17d,
18a [3 r.];
RejFig Cc2;
Thákież gdy go chćiał kto zábić ná wodźie/ ponurzył ſie w wodę iáko kácżká BielKron 460;
Mącz 9a;
SienLek 246v,
X2;
pilnuyże ábyć káczki álbo świnie po ónym Stawku nie chodźiły. Strum O4;
Calep 67b;
Kácżki, máią bydź w folwárcech/ ktore dáią iáiec wielkie mnoſtwo: y dobre też do kuchniey. GostGosp 110,
112,
167;
Lákoma kácżká też nieprzyiaćielem Wielkim ieſt rybom z przeſtronym gardźielem. Bo ie Więc ſmyka nie pátrząc y ſmáku Iáko do ſáku. KlonFlis B4v;
[Alić ſtádo kácżk wiodą z głębokiego morzá. BielawMyśl E3.
]W połączeniach szeregowych (9): Ale wołow ſtarich/ bykow/ krow/ proſiąt/ gęſi/ kacżek/ y wſzelkich ptakow wodnych/ albo theż grubego mięſa: maſz ſie ſtrzedz. FalZioł V 63v; BielKron 441 v, 444; Ptacy co wodą żywi/ tháko dombwi iáko y polni/ Gęśi/ káczki/ Czáple/ żorawie/ Słanki/ y co inego/ złego ſoku ſą. SienLek 6v, 7 [2 r.]; Kury Indyiſkie/ kury domowe/ kokoſzy/ pawy/ kácżki/ to wſzyſtko ma rozmnażáć GostGosp 120, 72; Gęśi moc wielką w łęgu ſzcżebietliwych/ Kácżek łákomych/ łábęći krzykliwych. KlonFlis Cv.
Zwroty: »jako kaczka klektać« (
1):
Bo Pan Bog poniewolney żadney ſłużby nie chce/ Gdyż tám niewie co ſámá iáko kácżká klekce. RejWiz 39.»strzelać jako kaczki na wodzie« [szyk zmienny] (2): drugie [tatarskie dzieci i żony] Cżeremiſzowie ſtrzeláli ná wodzye iáko kácżki BielKron 424v, 316v.
2. n-pers (1): Item powyada yſz wlyuthomyu kaczką pana oſtrorogowego poddanego wzwadzie on ſſam zabill. LibMal 1547/130v.
ZCh