[zaloguj się]

KACZKA (34) sb f

f (33), m (1) [w funkcji n-pers].

Oba a jasne.

Fleksja
sg pl
N kaczka kaczki
G kaczek, kaczk
A kaczkę kaczki

sg N kaczka (15).A kaczkę (3) [w tym: -ą (1)].pl N kaczki (5).G kaczek (6), [kaczk].A kaczki (5).

stp, Cn notuje, Linde XVIIXVIII w.

1. zool. Anas platyrhynchos L., kaczka krzyżówka; ptak dziki lub hodowany z rodziny kaczkowatych (Anatidae); anas Murm, Mymer1, FalZioł, Mącz, SienLek, Calep, Cn (33): Murm 83; Mymer1 24v; KAcżka ieſt ptak domowy więtſzi kura FalZioł IV 18a; kiedy Kacżkę na żywoth przyłoży cżaſu morzenia/ tedy niemocz odchodzi/ á kacżka zdycha. FalZioł IV 18a, +7a, IV 17d, 18a [3 r.]; RejFig Cc2; Thákież gdy go chćiał kto zábić ná wodźie/ ponurzył ſie w wodę iáko kácżká BielKron 460; Mącz 9a; SienLek 246v, X2; pilnuyże ábyć káczki álbo świnie po ónym Stawku nie chodźiły. Strum O4; Calep 67b; Kácżki, máią bydź w folwárcech/ ktore dáią iáiec wielkie mnoſtwo: y dobre też do kuchniey. GostGosp 110, 112, 167; Lákoma kácżká też nieprzyiaćielem Wielkim ieſt rybom z przeſtronym gardźielem. Bo ie Więc ſmyka nie pátrząc y ſmáku Iáko do ſáku. KlonFlis B4v; [Alić ſtádo kácżk wiodą z głębokiego morzá. BielawMyśl E3.]

W połączeniach szeregowych (9): Ale wołow ſtarich/ bykow/ krow/ proſiąt/ gęſi/ kacżek/ y wſzelkich ptakow wodnych/ albo theż grubego mięſa: maſz ſie ſtrzedz. FalZioł V 63v; BielKron 441 v, 444; Ptacy co wodą żywi/ tháko dombwi iáko y polni/ Gęśi/ káczki/ Czáple/ żorawie/ Słanki/ y co inego/ złego ſoku ſą. SienLek 6v, 7 [2 r.]; Kury Indyiſkie/ kury domowe/ kokoſzy/ pawy/ kácżki/ to wſzyſtko ma rozmnażáć GostGosp 120, 72; Gęśi moc wielką w łęgu ſzcżebietliwych/ Kácżek łákomych/ łábęći krzykliwych. KlonFlis Cv.

Zwroty: »jako kaczka klektać« (1): Bo Pan Bog poniewolney żadney ſłużby nie chce/ Gdyż tám niewie co ſámá iáko kácżká klekce. RejWiz 39.

»strzelać jako kaczki na wodzie« [szyk zmienny] (2): drugie [tatarskie dzieci i żony] Cżeremiſzowie ſtrzeláli ná wodzye iáko kácżki BielKron 424v, 316v.

2. n-pers (1): Item powyada yſz wlyuthomyu kaczką pana oſtrorogowego poddanego wzwadzie on ſſam zabill. LibMal 1547/130v.

ZCh