[zaloguj się]
[pdf]

KARETA (14) sb f

Pierwsze a jasne, końcowe prawdopodobnie jasne (tak w -a); teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg pl
N kareta karety
A karety
L karecie karetåch

sg N kareta (5). ◊ L karecie (3). ◊ pl N karety (2). ◊ A karety (3). ◊ L karetåch (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Konny pojazd, na którego czterech kołach znajdowało się coś w rodzaju krytego pudła z drzwiczkami i okienkami; carpentum Calep, Cn; benna, hamaxa Calep [caretha Łac śr] (14): Benna – Kareta. Calep 128b, 167a, 471b.
a. Zbytkowny pojazd służący do wygodnych przejazdów; pilentum Calep, Cn; arcera Calep; carpentum feminarum, lectica (molliter strata), matronarum a. pensile vehiculurn Cn (11): PaprPan P2; Pan Hetman przyiachał na iedney Karecie Pana Starosty Przemysłkiego ActReg 84, 70; Ale więc naywiętſzy y nam właſny zbytek ieſt/ w nieſłychánych nád właſny domowy doſtátek pompach: iáko pocżtach/ woźnikach/ káretach/ páchołkach PowodPr 70, 83; SkarKazSej 705a.

W porównaniu (1): Ale ludźiom máiącym rozum/ nic milſzego [...] niemiáłoby być [...] iáko kárety dobrym koniem ſpráwy ſwe tocżyć [in gyrumque recte gubernantium suas actiones convertere] ModrzBaz 71v.

Szereg: »kolebka, (i, albo) kareta« (4): Calep 89a, 805b; CiekPotr 30; Pierwey proſte rydwany y rzadkie/ częſtſze śiodłá miáſto poduſzek/ á teraz złote kolebki y kárety. SkarKazSej 666b.

ZCh