Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: KLIMAT

Następne hasło: [KLIMKOW] »

KLIMEK (14) sb m

e jasne.

Fleksja

	sg
N	Klimek
G	Klimka
D	Klimkowi
A	Klimka
I	Klimki(e)m
V	Klimku

sg N Klimek (2). ◊ G Klimka (4). ◊ D Klimkowi (1). ◊ A Klimka (5). ◊ I Klimki(e)m (1). ◊ V Klimku (1).

Sł stp brak, Sł stp nazw os notuje, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. n-pers Zdrobnienie od imienia „Klemens” (14)
- a. O papieżu Klemensie I (1)
2. [Oszust, fałszerz]
3. [Kłamstwo, wybieg]

1. n-pers Zdrobnienie od imienia „Klemens” (14): ZapWar 1523 nr 2290; Iſch Climkovi Nanowei Grobli suknya ſchara y bothi vkradl LibMal 1550/152v, 1544/89v [2 r.], 90; A ná wirzchu nápiſał/ otoż tobie Klimku/ Coś nam chciał Sowy potłuc/ gowno w vpominku. RejFig Bb7, Bb7 [4 r.]; KochFr 44; Iézdné ſye dobrze máią/ powiádał nam Klimek/ Tákże też o Woźnikách dawa ſpráwę Szymek. PudłFr 8, 48.

a. O papieżu Klemensie I (1): Dla przytzyny Liná/ Klety/ Klimká/ Syxtá/ Korneliuſzá/ Cypryaná/ Wáwrzyńcá/ Chryſiogoná/ Iáná/ y Páwłá/ Koſmá/ y Dámianá/ y dla zaſlug wſzyſtkich Swiętych. KrowObr 170v.

2. [Oszust, fałszerz: powiádaſz/ iż Papieżnicy żadnego ſwiádectwá [...] niemáią o tem áby Piotr ſwięty był w Rzymie/ iedno ſobie papieżowie zmyſlili iákiś Klimkow liſt/ kthorem ſye bárzo chlubią. Iż mężá S. klimkiem zowieſz/ namniey ſye niedźiwuię ZebrzydOdpow h2v.]

3. [Kłamstwo, wybieg:

Zwrot: »klimkiem rzucić« = oszukać, sfałszować: Ten ná onem ſwoiem kazániu chcąc to piſmem pokazáć/ że ſie wiernemu cżáſem klimkiem (ták on mowił) rzućić godżi/ przywiodł też y to mieyſce/ powiedáiąc/ że/ pri/ y Páweł Apoſtoł/ ácż ſie w nieprawdzie nie kochał/ á przedśię/ áby karánia vſzedł/ powiedział przed Hetmánem/ iákoby ſie w Rzymie vrodził. Co/ pri/ nie było BudUrzęd 93.]

[Według Brücknera (Sł. etym.) wyraz pospolity i zwrot powstał na gruncie dyskusji o podawaną w wątpliwość przez protestantów autentyczność listów Klemensa I. Sławski (Sł. etym.) ‒ inaczej.]

ZZa