« Poprzednie hasło: [KŁOSIĆ] | Następne hasło: KŁOSISTO » |
KŁOSIE (13) sb n
-ó- (1) MurzNT; e pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | kłósi(e) |
G | kłosiå |
A | kłósié |
sg N kłósi(e) (1). ◊ G kłosiå (5). ◊ A kłósié (7); -é (2), (e) (5).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).
Znaczenia
- Coll. od „kłos”
(13)
- Przen
(2)
- a) Dochód, zysk (1)
- b) Pożywienie, kęs (1)
- Przen
(2)
Coll. od „kłos”; spica PolAnt, Vulg (13): Iezu ktoris z zwolenniki prze niedoſtatek w dźień ſwięti ſzcżipiącze kłoſie wynawiał [!]. ſmi.ſie nad nami. TarDuch B5; MurzNT Mar 2/23; BielSen 9.
Obsceniczna gra słów (1): Wſiałem tám ná ogrodzie kęs iárego żytá. Páni ſukniey podnieſie/ by ſie ták zrodziło/ Kſiądz rzekł/ by ktemu kłoſie iáko v mnie było. RejFig Cc4.
Zwroty: »(obe)rwać kłosie« = vellere spicas Vulg (3): SienLek 189; Vczniowie głodni w Szábát rwą kłośie. WujNT Matth 12 arg, Matth 12/1.
»zbierać (a. nazbierać) kłosia, kłosie« (3 : 1): rzekłá Ruth świekrze ſwoiey/ poydę zbieráć kłoſia ná pole gdzye mi dozwolą. BielKron 53, 53 [3 r.].
Przen (2):
a) Dochód, zysk (1): niepomierne poſwarki/ by też to dobrze młáło być y z obráżeniem Rzecżypoſpolitey/ kiloby iákiey wioſki do cżáſu podzierżeć dano/ álbo w nádzieię kłoſia iákiego. RejZwierc 36v.
b) Pożywienie, kęs (1): Wieręć onego kłoſia drugiemu przeſiádło/ Co nigdy nic nie robiąc/ ták ſie dármo iádło. RejWiz 161v.
MM