« Poprzednie hasło: ATOĆ | Następne hasło: ATOŻ » |
ATOLI (57) pt i cn
pt (39), cn (18).
a oraz o jasne.
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.
Znaczenia
- I. Partykuła (39)
- II. Spójnik przeciwstawny (18)
I. Partykuła (39):
1. Podkreślająca oczywistość wypowiedzi, często wprowadzająca odpowiedź na zawarte w poprzednim zdaniu pytanie; przecież; scilicet Modrz, videlicet Vulg (34): GlabGad L8; A ktoryżby to był táki krol wſſelyákiey chwały/ átoli ieſt on ktory ieſt námocnieyſſy á námożnieyſſy RejPs 35; A czoż macie narzekać chociay ſie tak ſtało A toli was wżdy ieſzcże zoſtało nie mało RejJóz M4; MurzHist G3; thentho Jezyk onego trzi razy (yeſliby ſzye nyepodmowyel) pythal Lyecz on [...] rzekl. A tholi ſzye nye podmawyam. LibMal1554/187v, 189 [2 r.]; GórnDworz R8; MWilkHist I4v; Wiem co ie zwiodło/ Atoli iż Lácińſki tłumácż ták przełożył BudBib I b2v, I cv, I c2v, Iz 18/19, Zach 11/7; Ale ktoż ſie v Ianá pytał? Atoli żołnierze. CzechRozm 254, 77v, 146, 222, 246v; A toli odnieśli Polſcy Krolowie słuſzną miárkowánia we wſzem ſwego y cnoty ſwey zapłátę ModrzBaz [16], 7, 56v, 72, 80v, 110v; iż iáko ptak dobry á toli wżdy w ſwe gniazdo nie plugáwi/ ále iáko może chędoży CzechEp 323, 24, 97 [3 r.], 141 [2 r.], 328; KochFr 42; PudłFr 11.
2. Nawiązująca; otóż (5): [Osieł] głupie śię ták z niego śmiał: A toli vſzy krotkie maſz BierEz M3; Nie trzebá wiele/ hnet ſie to pokaże/ ieſli co vmiem. A toli roſkáż mi co dziwnego vcżynić/ vźrzyſz prawdęli mowię/ ábo kłámam. GórnDworz T4v, P4v; BudNT C; KochFr 58.
II. Spójnik przeciwstawny (18):
a. Rozpoczyna wypowiedzenie wyrażające zastrzeżenie, sprzeciw; wszakże, jednak (15): WujJud 66v; CzechRozm 130v; Niechże tedy kto chce cżyni iáko chce/ ná ſwoy to karb vcżyni. A toli ia y z inſzymi wiernymi [...] wolę przy ſłowie Bożym głupim zoſtáć CzechEp 126, [10], 79; by ſię to wſzyſtko wyliczáć miáło ſłowby mi nie sſtáło. Atoli wątpić w tym nie trzebá/ żeśćie (iáko ia wiem) dáleko od obyczáiow prżodkow wáſzych odſtąpili. GórnRozm L2; PudłFr 54; wyrzeć [!] niebespieczno pisac periculosiſsimum, atoli ia vfaiąc w na nic się nie oglądam. ActReg 98, 15, 86, 117, 129, 147 (8).
b. Wewnątrz zdania w pozycji enklitycznej (3): Siełaby w pisac iakiem cogitationes sam zastał. ktore atoli per coniecturas dały się rozumiec. ActReg 97.
Połączenie: »ale atoli« (2): było co czynic z temi Raithary ale atoli Pan Bog raczył dac zwycięstwo. ActReg 57, 22.
AK