[zaloguj się]

KONFESSOR (16) sb m

c- (10), k- (6).

Oba o oraz e jasne.

Fleksja
sg pl
N konfessorowie
G konfessora konfessor(o)w
A konfessora konfessory
L konfessorze konfessor(a)ch

sg G konfessora (4).A konfessora (1).L konfessorze (2).pl N konfessorowie (2).G konfessor(o)w (4).A konfessory (2).L konfessor(a)ch (1).

stp, Cn, Linde brak.

1. Wyznawca, chrześcijanin, który w czasach prześladowań Kościoła mężnie wyznawał wiarę przed sądem pogańskim, lecz nie zginął śmiercią męczeńską; także określenie świętego, ktory swoją moralną postawą dał świadectwo o mocy prawdziwej wiary [confessorten, który się wyznał albo też spowiedał Mącz 119c; ‒ wyznawacz Calep; wyznawcaconfessor Cn] (15): O iednym Konfeſſorze. Antiphona Koſcielna. LatHar 445, 446.

W połączeniach szeregowych (6): WujJud 133; co Doktorowie Kośćiołá Bożego o naświętſzey ofierze piſzą/ co káznodźieie vcżą/ co Męcżennicy świadcżą/ co Confeſſorowie wyznawáią/ co Mniſzy ſpiewáią/ co Pánny cżyfte/ co ſtátecżne wdowy trzymáią. ReszPrz 22, 25, 109; Albowiem zoſtáwił w Kośćiele ſwym ſkárby duchowne nieprzepłácone [...]/ to ieſt zaſługę męki ſyná ſwego iedynego Páná náſzego IEzu Chryſtuſá: zaſługę mátki iego Pánny naświętſzey: zafługi Apoſtołow/ Męcżennikow/ Confeſſorow/ y innych świętych Pánu Bogu wielce miłych ReszList 149; LatHar 654.

W charakterystycznych połączeniach: stateczny konfessor, święty (3); konfessor wyznawa.

Zestawienia: »święty Franciszek konfessor« (1): A czwarty [jarmark] ná święto ś. Fránćiſzká Confeſſorá SarnStat 1228.

»święty Marcin konfessor« = beatus Martinus confessor JanPrzyw (4): O. S. Marćinie Biſkupie y Konfeſſorze [modlitwa]. LatHar 452; SarnStat 63, 349, 883.

Szeregi:. »męczennik i konfessor« (1): Ták y dźiſieyſzy kacyrze żądło ſwoie iádowite/ ná Pánnę naświętſzą Mátkę zbáwićielá náſzego obroćili/ łáiąc / bluźniąc / przeklináiąc/ on święty á niepokalány ſyná Bożego przybytek/ tákże y inſze ś. (Męcżenniki y Confeſſory ReszPrz 43. [Ponadto w połączeniach szeregowych 6 r.].

»konfessor albo wyznawca« (1): O SWIETYCH KONFESSORACH ALBO VVYZNAVVCACH. LatHar 445.

2. W kościele katolickim funkcja duchownego: kaznodzieja lub spowiednik [spowiednikconfessor Cn] (1): A gdy pilno poſzukaſz godzinę z wiecżorá/ Naydzyeſz y Konfeſſorá cżáfem y Przeorá. RejWiz 141 v. [Cf: Gdyż Pan żadney inſzey powinnośći nie potrzebuie s przełożonych koſciołá ſwoiego/ iedno áby wyznawáli/ a rozſzyrzáli/ á obwoływáli ſwięte imię iego/ chwałę/ wielmożność/ wolą/ á náuki ſwięte iego. Y ſámo ie imię ſtározwykłe koſcielne zowie Confeſſores/ to ieſt/ wyznawácże ſłowá/ chwały/ á prawdy Páńfkiey. Co náſzy potym ſwięći wymyſlácże obroćili ná ſzemrácże/ á ná wybádácże táiemnic ludzkich/ y przezwáli ie Spowiedniki. RejPos 347.]

Synonimy: 1. wyznawacz, wyznawca; 2. spowiednik.

MM