[zaloguj się]
[pdf]

KONFUZYJA (5) sb f

c- (3), k- (2); -ſi- (3), -zy- (2).

Teksty nie oznaczają ó; a pochylone.

Fleksja
sg
N konfuzyjå
A konfuzyją
L konfuzyj(e)j

sg N konfuzyjå (1). ◊ A konfuzyją (3). ◊ L konfuzyj(e)j (1).

Sł stp, Cn, Linde XVI i XVIII w.

Zamieszanie, bałagan, brak porządku [confusio ‒ zlanie, też sromota, zasromanie, gańba Mącz 139d; – zakalenie, pomieszanie Calep; pomięszanie, zmięszanie; zamieszanie ‒ confusio Cn] (5):

W porównaniu (1): Ale iżeś nieſzcżeſna corko Bábilonſka puśćiła po wielkiey cżęśći nity tego vſzykowánia ſwego/ przyiąwſzy w pośrzodek śiebie zámieſzánie religiey y wſzelákiego dobrego porządku: [...] tedy też/ gdy według Proroká/ ty ſámá pogárdźiłáś tákim błogoſłáwieńſtwem Páńſkim: z dopuſzcżenia iego/ ſłuſznie przyoblekłáś iáko zá ſtroyną ſzátę/ konfuſią ábo zmieſzánie y przeklęctwo PowodPr 5.

Szeregi: »swawola a konfuzyja« (1): Ale w tákiey wolnośći á rádniey ſweywoli á konfuſiey/ mogłby mu kto zádáć co w dawney Hiſtoriey cżytamy PowodPr 62.

»konfuzyja abo (i) zamieszanie« [szyk 1 : 1] (2): A gdźieſz więtſzý Bábilon/ więtſze zámieſzánie y Confuſia proſzę was/ być może/ iáko ieſt miedzy wámi? WujJud 137; PowodPr 5.

a. Złośliwa gra słów oparta na podobieństwie brzmienia z wyrazem „konfesyja” ῾wyznanie augsburskie’ (2): A gdyż oni ku záleceniu wymyſłow ſwoich tę Confuzyą/ rácżey niż Confeſsią/ W. K. M. ofiárowáć [...] śmieli WujJud A7v.

W połączeniu z przymiotnikiem od nazwy miejscowej (1): ktoremu ſię do ręku doſtáłá odpowiedź Zácháryaſzá Pátryárchi Konſtántynopolſkiego/ ktorą dał Miniſtrom Lutherſkim álbo Kálwińſkim/ gdy go do ſwey błędney ſekty/ poſławſzy mu przez ſwe poſłáńce Confuzyą ſwoię Augſzpurſką/ [...] przećiągnąć [...] chćieli. ReszPrz 68.

Synonimy: swawola, zamieszanie.

MM