[zaloguj się]
[pdf]

KORAL (35) sb m

k- (34), c- (1); -l (33), -l (1), -ł (1).

o jasne, a pochylone.

Fleksja
sg pl
N korål koråle
G korålu, koråla korål(o)w
D korålowi
A koråle
I korålmi
V korålu

sg N korål (12). ◊ G korålu (4), koråla (1); -u BibRadz, SienLek; -u : -a FalZioł (2 : 1). ◊ D korålowi (1). ◊ V korålu (1). ◊ pl N koråle (1). ◊ G korål(o)w (13). ◊ A koråle (1). ◊ I korålmi (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII(XVIII) – XVIII w.

zool. Koralowiec, zwierzę morskie z typu jamochłonów (Coelenterata); tu o jego wapiennym szkielecie (używanym w medycynie) i ozdobnych wytworach z tego szkieletu wykonanych; coralium (a. curalium) Murm, Mymer1, Mącz, Calep, Cn; coraliius lapis BartBydg; charitoblepharon, gorgonia, plocamos Isidis Cn (35): Murm 121; Mymer1 5v; Corallius lapis, habens naturam viminis sub aqua, sed detracta super aquam statim durescit, rubescit et lapidescit, coral BartBydg 36; BibRadz Iob 28/18; BielKron 454v [2 r.]; Mącz 65b [2 r.], 68b; SienLek 97; Koral ná dnie Morſkiém źielém/ wyćiągnióny/ kámięniém. Oczko [42], 8v; Calep 259a.

W połączeniach szeregowych (4): FalZioł V 68v; przetho do nich przynieſli doſyć Pereł/ Koralow/ Złotá/ y inych rzecży BielKron 443, 433v [2 r.].

W porównaniu (1): Muchomorká/ ieſt Bdłá wyſoka á podczás okrągła/ czérwona iákoby koral SienLek Y.

Zestawienia: »koral biały« = Madrepora (Amphihelia) oculata M. Edw. (Rost) (7): FalZioł II 15a, IV 51d, V 73, 93, 108, 111; Fárákulá koralow białych zá thyſiąc faw. BielKron 454v.

»koral czyrwony« = Corallium rubrum L. (Rost) [szyk 9 : 2] (11): tedy korala cżyrwonego wziąwſzi tak wiele iako zaważą dzieſięć ziarn ięcżmiennych/ y zetrzeć gi czo nalepiej FalZioł IV 52a, I 14c, II 15a, IV 51d, V 28v, 63 (10); SienLek 75.

W przen (1): Bądź pozdrowion Koralu/ Diámenćie drogi/ Tobieć ieſt záwſże gotow/ Dwor moy wſzák nie zdrogi. PaxLiz D3v.

AL