[zaloguj się]
[pdf]

KRZECZEK (3) sb m

Teksty nie oznaczają é (Cn oba e jasne).

Fleksja
sg pl
D krzeczk(o)m
A krzeczka

sg A krzeczka (2). ◊ pl D krzeczk(o)m (1).

Sł stp notuje, Cn w innym znaczeniu, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.

zool. Cricetus cricetus L.; chomik; gryzoń z rodziny chomikowatych (Cricetidae), poważny szkodnik upraw rolnych (3):

W porównaniu (1): Tákież y bogacżowi czáſem złoto wádzi/ A pewnie s káżdey ſtrony cżyhaią náń rádzi/ Aby go podkopáli iáko Krzecżká w iámie RejWiz 48.

W przen (1):
Zwrot: »krzeczka zalać« = upić się (1): gdy ſię w ćiepłey piekárni rozgrzeieſz/ A krzecżká owak po ſwemu záleieſz/ Praẃże nowiny/ praẃ fliſowſkie dźieie Y przywileie. KlonFlis H4v.
Przen: Człowiek nieużyty, egoista (1): POdlodowſcy to mnożni/ by Záiące byli/ Lecż ſie z ich obycżáymi nigdy nie rodzili. [...] Tákiemżeby narodom/ mnożyć ſie potrzebá/ Lepiey niż owym Krzecżkom/ co im ſzkodá chlebá. Co iedno w iámie ſiedzą/ á boią ſie Kánie. Ze ni Bogu ni ludzyom/ ich ſie nie doſtánie. RejZwierz 77v.

Synonim: chomiek.

IM