« Poprzednie hasło: KUGLARKA | Następne hasło: KUGLARSTWO » |
KUGLARSKI (14) ai
a jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | kuglarski | f | N | kuglarskå | n | N | kuglarski(e) |
D | D | kuglarski(e)j | D | |||||
A | A | kuglarską | A | |||||
I | kuglarskim | I | I |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | kuglarski(e) |
A | subst | kuglarski(e) |
L | kuglarskich |
sg m N kuglarski (2). ◊ I kuglarskim (2). ◊ f N kuglarskå (1). ◊ D kuglarski(e)j (2). ◊ A kuglarską (2). ◊ n N kuglarski(e) (1). ◊ pl N subst kuglarski(e) (1). ◊ A subst kuglarski(e) (1). ◊ L kuglarskich (2).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).
Znaczenia
Przymiotnik od „kuglarz”:
1. Od znacz. ‘ten, który trudni się aktorstwem’; aktorski, sztukmistrzowski; gesticularius Mącz; histrionalis, histricus, mimicus Cn (5): Mącz 145a, 286c; Archimimus – Kuglarskij miſtrz. Calep 89b.
Wyrażenia: »obyczaje kuglarskie« (1): mores habet gesticulares, Ma obyczáye kuglárskie. Mącz 145a.
»kuglarskie poczynanie« (1): Petaurum, Wſzelákie kuglárskie poczinánie yáko skakánie przes obręcz ná gołym mieczu koziełki przewrácánie/ po powroziech liatánie y cotákowego [!]. Mącz 295a.
2. Od znacz. ‘szalbierz, matacz, krętacz’; oszukańczy, szalbierski (9):
Wyrażenie: »kuglarskim obyczajem« (2): chodźili po wśiach każąc/ y cudá cżynili Kuglárſkim obycżáiem/ tho ieſt/ s krzyſáli [!] vmárłe ná ſmowie/ ryby łowili w káłuży [...]/ wſádźiwſzy ie tám pierwey [...] s podźiwienim ludźi/ ktorych zá nimi wiele chodźiło. BielKron 420 [idem] WerGośc 216.
a. Innowiercy obelżywie o katolickim obrządku Mszy św. (7): iżeśćie ſobie dla pieniędzy Mſzą iákąś kuglárſką/ ſtey naſwiętſzey ofiáry/ raz vtzyniony ná krzyżu/ wymyſlili y vtzynili KrowObr 167v, 184v marg, 188v, Qq4v.
Wyrażenie: »obłuda kuglarska« = szalbierstwo, omamienie (1): Tę potym Mſzą Láćińſką Agáto Pàpieſz potwierdził/ y do kośćiołá ſwiętego/ iákoby iáką máſſkárę y obłudę kuglárſką wprowádził. KrowObr 198v.
Szereg: »kuglarski i obłudny« [szyk 1 : 1] (2): Apoſtołowie ſwięći/ y ſtárego kośćiołá ludzie/ nie niewiedzieli/ áni ſlycháli/ o tákowych kuglárſkich/ y obłudnych Mſzach. KrowObr 194v [idem] 199.
IM