Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: KWADER

Następne hasło: [KWADRAGENA] »

KWADRA (11) sb f

Pierwsze a pochylone, końcowe jasne.

Fleksja

	sg
N	kwådra
I	kwådrą

sg N kwådra (10). ◊ I kwådrą (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.; poza tym XVII w. w innym znaczeniu.

Znaczenia

1. Faza księżyca, czwarta część miesiąca księżycowego, okres w którym ukazuje się pół tarczy księżycowej (11)
2. [astrol. Szczególne położenie księżyca wobec innych planet, aspekt]

1. Faza księżyca, czwarta część miesiąca księżycowego, okres w którym ukazuje się pół tarczy księżycowej (11):

Wyrażenia: »ostatnia, ostateczna kwadra (księżyca)« = okres, gdy księżyc ukazuje lewą (wschodnią) połowę swej tarczy; luna dividua decrescens Cn (5 : 1): w tęn cżas ma być kopana Piwonija dgdy [!] kxiężycz z chodzi: przed oſtatnią kwadrą. FalZioł V 43v; Goski ktv, A6v, A10v, A12v; Novissima luna, Oſtáteczna kwadrá xiężycá. Mącz 251d.

»pirwsza kwadra« = okres, gdy księżyc ukazuje prawą połowę swej tarczy; luna dividua crescens Cn (5): Nowy Mieſziącz Pyrwſſa kwadra Pełny Mieſſiącz Oſtatnia kwadra Goski ktv, A6v, A7, A8, A9.

2. [astrol. Szczególne położenie księżyca wobec innych planet, aspekt:

Szereg: »aspekt czwartny albo kwadra«: IEſzcże też trzebá wiedzieć ſpoſob Xiężyczá/ kthory miewa oddaláiąc ſie albo przybliżáiąc/ mieſcem ſwym promieniem ku drugim Płánetam na niebie/ [...] cżáſem przez ſzoſtą cżęſc niebá oddaláiąc ſie á to zowiemy áſpekt ſzeſtny/ cżáſem przez cżwartą/ tho zowiemy aſpekt cżwarthny albo quadra SpiczZioł 191 (Linde)].