« Poprzednie hasło: [LATEREK] | Następne hasło: LATERNIA » |
LATERNA (11) sb f
Oba a oraz e jasne (w tym w pierwszym a 1 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | laterna | |
A | laternę | laterny |
I | laterną |
sg N laterna (6). ◊ A laternę (2). ◊ I laterną (2). ◊ pl A laterny (1).
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Naczynie ze ściankami ochronnymi, w które wstawia się źrodło światła, służące do oświetlania przestrzeni otwartej; laterna Murm, Mącz; lucerna Murm (9): O mily panie/ widziáles ocżyma twégo boſtwa w dworze biſkupow żydowſkich/ [...] vbieraiącé ſie ku twému ięciu w zbroię/ zażegaiątz laterny/ gotuiątz broń. OpecŻyw 98v; Lucerna. eyn lampe Kágányec álbo láterná. Murm 138, 139; Laternarius, Który laternę nośy. Mącz 185a, 185a; SkarKaz 6b.
W przen (2): A miáſto ono nye potrzebowáło áni ſłońcá/ áni mieſiącá/ áby w nim ſwiećiły. Abowiem chwałá Páńſka ie oſwiecáłá/ á láterną iego ieſth Báránek. RejAp 185, 186.
a. Latarnia morska (1): [Aleksander Wielki] Obronę w nim [w mieście Aleksandria] pewną y ozdobną vdziáłał z więżą z iáſnego kámieniá/ thák wyſoką iż ſniey widáć ná morze dwieśćie mil láternę z ogniem/ przez ktorą ſie żeglarze znácżą gdy do portu przyieżdżáią. BielKron 270v.
2. n-pers (2):
Zestawienie (2): PRAWOWIERNEMV CHRZESCIANINOWI, MARCIN LATERNA, niegodny Kápłan y Theolog Societatis IESV, łáſki Bożey/ y w nabożeńſtwie pomnożenia życży. LatHar +2, 682.
Cf LATERNIA
BZ